گردآوری و تنظیم: فتح الله کیائیها هنرمندان شریف و آزاده در خط اول جبهه مبارزه آنچه در تمام طول این سالها و بسیار برجسته تر در این ماهها به چشم می خورد، درگیری تمام عیار ولایت عظمای جنایت با اندیشه گران و هنرمندان و هنر دوستان کشور است، به طوری که هر روزه شاهد دستگیری، بازجویی، شکنجه و احکام سنگین جرایم نقدی و یا حضور اجباری در مراکز روان درمانی و زندان و اعدام برای هنرمندان و اندیشمندان هستیم. بسیار دردناک و جانکاه است که به جای پرداختن به اخبار هنری، اعم از موسیقی و شعر و نمایش و داستان و تاتر و عکاسی و نقاشی و مجسمه سازی و فیلم و رقص و غیره، شاهد اخبار دستگیری و شکنجه و زندان و از آن دردآور تر، انعکاس دهنده مجدد آنها به صورت خلاصه و در حد امکان در صفحات محدود این ماهنامه باشیم. ایکاش می توانستیم گل بگوییم و گل بشنویم و با شور و شوق، تمامی هم و غم و توان مان را در راه معرفی آثار ادبی و هنری عزیزان مان در هر سن و سال و جنسیت می گذاشتیم ... ایکاش! اما آنچه یاری دهنده است و بی گمان به اراده و استواری خوانندگان این نوشته نیز می افزاید، آگاهی و انعکاس خبرهای ناب از مقدم نشینان سنگر مبارزه با خشونت و جهل و ناآگاهی است. بر همه آشکار است که هنرمندان دلیر، آگاه و شریف میهن مان در خطوط اول این جنگ نابرابر و همدوش زنان و مردان و دختران و پسران آزادیخواه، با اراده ای پولادین به مبارزهِ آگاهی بخش خود ادامه داده و اینگونه که اخبار نشان می دهد، ادامه خواهند داد و هر روز افزون از پیش بر جمع آنها افزوده شده و به قول دانشجویان عزیز دانشگاههای هنر، یک «نه» بزرگ را بر زبان می آورند و خیمه و خرگاه پوشالی ضحاک را نشانه می روند؛ اراده ای آنچنان استوار که می گوید: «خامنه ای ضحاک، می کِشیمت زیر خاک.» و یا بقول آن جوان رپر که برایشان اینگونه خواند: «مامور معذور، از بالا دستور، سوراخ موش بخر»، بله جوان برنا و عزیزی که اینک با حکم شش سال حبس روبروست، توماج صالحی. درود بر او و همه هنرمندان آزاده کشور.
سینما
حکم یک حکومت بیمار علیه سه زن هنرمند مهدی کوهیان، حقوقدان و عضو کمیته پیگیری وضعیت هنرمندان بازداشت شده خبر داد که افسانه بایگان، بازیگر سینما، به «دو سال حبس تعزیری» محکوم شده که به مدت پنج سال در حالت تعلیق است. کوهیان همچنین افزود که خانم بایگان به مراجعه هفتگی به مرکز روانشناسی «برای مداوای بیماری ضد اجتماعی خود» و دریافت گواهی سلامت، دو سال ممنوعیت خروج از کشور، ممنوعیت استفاده از فضای مجازی به مدت دو سال و برخی مجازاتهای تکمیلی دیگر محکوم شده است. این حقوقدان در توییتر خود نوشت: «به گمانم شعبه ۱۰۸۸ دادگاه کیفری۲، هر روز با دیروز خودش در استفاده از ادبیات شنیع و شوکه کننده مسابقه می دهد. در رای محکومیت صادره برای خانم بایگان، علاوه بر توهین، افترا و تحقیر ایشان، به مسوولان فرهنگی، سینمایی و تلویزیون و به شکل تلویحی به خانه سینما، توهین مستقیم شده است.» در روزهای اخیر برای دو بازیگر دیگر، آزاده صمدی و لیلا بلوکات، نیز به دلیل عدم رعایت حجاب اجباری، احکامی از جمله مراجعه اجباری به مراکز روانشناسی برای درمان به گفته قاضی «بیماری روحیِ شخصیت ضد خانواده» صادر شده است. روز ۲۴ تیر رسانه ها نوشتند که یکی از مجازاتهای تعیین شده برای آزاده صمدی در حکم صادره در شعبه ۱۰۸۸ دادگاه کیفری۲ تهران آن است که او باید «دو هفته یکبار» به مراکز روانشناسی «برای مداوای بیماری ضد اجتماعی خود» مراجعه کند و در نهایت «گواهی سلامت» خود را به مقامات ارائه دهد. در پی صدور این احکام، موجی کمسابقه از اعتراض روانشناسان و انجمنهای مربوط به سلامت روان در ایران به راه افتاد.
اعتراض دو صنف سینمایی به قوه قضائیه «کانون کارگردانان» و «اتحادیه تهیهکنندگان سینمای ایران» در بیانیه مشترکی حکم صادر شده در قوه قضاییه برای آزاده صمدی، بازیگر سینما و تلویزیون، به دلیل رعایت نکردن حجاب اجباری را محکوم کردند و آن را «توهین به شعور تمام اهالی سینما» خواندند. این دو صنف سینمایی زیرمجموعه «خانه سینما»، در بیانیه ای که روز شنبه ۲۴ تیر منتشر شده، حضور اجباری در کلاسهای روانشناسی را «حکم عجیب» خوانده و نوشته اند علاوه بر آن که توهین به شعور همه سینماگران است، با «اصل جمهوری» مغایرت دارد. در این بیانیه کارگردانان و تهیه کنندگان سینما تاکید کرده اند: «ما تمام قد در کنار تمام بازیگران زن سینمای ایران و سینماگرانی که ناجوانمردانه با حُکمهای مشابه تحقیر میشوند ایستاده ایم و از آنها حمایت می کنیم و به تمام حکمهایی که تاکنون صادر شده معترضیم».
هالیوود در انتظار اعتصاب در پی شکست مذاکرات بین اتحادیه بازیگران آمریکا و استودیوهای مهم تولید فیلم و سریال در این کشور، اعتصابی تاریخی در هالیوود در شرف آغاز شدن است. اتحادیه بازیگران سینما، تلویزیون و رادیو موسوم به SAG-AFTRA روز پنجشنبه ۲۲ تیر اعلام کرد که کمیته مذاکره بعد از هفته ها گفتگوهای بی نتیجه با شرکتهایی مانند «نتفلیکس»، «آمازون»، «دیزنی» و «برادران وارنر» رای داده است که ۱۶۰ هزار عضو این اتحادیه دست از کار بکشند. قرار است در یک نشست خبری در لس آنجلس تصمیم رسمی این اتحادیه اعلام شود. نویسندگان فیلمنامه از چند ماه پیش به دلایل مشابهی در اعتصاب هستند و حالا برای اولین بار بعد از سال ۱۹۶۰ دو صنف مهم سینمایی آمریکا به شکل همزمان دست از کار می کشند. دبیر اجرایی اتحادیه بازیگران در بیانیه ای اعلام کرد که دست رد استودیوها به «پیشنهادات مهم» بازیگران برای همکاریهای آتی و «بی احترامی بنیادین» به اعضای این اتحادیه، آنها را به این تصمیم رسانده است.
نمایش نسخه های ترمیم شده «چر یکه تارا» و «غریبه و مه» بیضایی سی و هفتمین دوره یکی از جشنواره های خاص سینمایی دنیا شاهد نمایش نسخه های ترمیم شده از دو فیلم نویسنده و کارگردان معتبر و ستایش شده ایرانی بود. فیلمهای «غریبه و مه» و «چریکه تارا» ساخته بهرام بیضایی در جشنواره «ایل چینما ریتروواتو» یا جشنواره «سینمای دوباره کشف شده» در شهر «بولونیا»ی ایتالیا به نمایش درآمد. جشنواره ایل چینما ریتروواتو یکی از مهمترین جشنواره های نمایش آثار کلاسیک و تاریخی سینمای جهان است که هر ساله نسخه های ترمیم شده فیلمهای مختلفی را از سراسر دنیا نمایش می دهد. بیشتر این فیلمها با همکاری سینماتک بولونیا و آزمایشگاه مرمت آثار سینمایی این شهر مرمت شده اند. در سالهای گذشته چند فیلم از سینماگران ایرانی چون ابراهیم گلستان («خشت و آینه» و «یک آتش»)، محمدرضا اصلانی («شطرنج باد»)، نصرت کریمی («درشکهچی»)، سهراب شهیدثالث («در غربت») و بهرام بیضایی («رگبار») زیر نظر این مراکز ترمیم شده و در جشنواره ایل چینما ریتروواتو به نمایش درآمده بود.
بابک جلالی برنده جایزه بهترین کارگردانی شب پایانی پنجاه و هفتمین جشنواره بینالمللی فیلم «کارلووی واری» در جمهوری چک با درخشش سینماگران ایرانی و معرفی برندگان همراه بود. فیلم سینمایی بابک جلالی تحت عنوان «فریمانت» (Fremont) محصول ایالات متحده، برنده جایزه «بهترین کارگردانی» شد و فیلم سینمایی «تورهای خالی»، ساخته بهروز کریمزاده، محصول مشترک ایران و آلمان در بخش مسابقه بینالملل، «جایزه ویژه هیات داوران» جشنواره فیلم «کارلووی واری» را به دست آورد.
هنرهای تجسمی
«زن، زندگی و آزادی» در زارلند «گالری مدرن» موزه «زارلند» آلمان آثار جدید شش هنرمند زن ایرانی را به نمایش میگذارد. این هنرمندان در نمایشگاه «زن، زندگی، آزادی» با تصویر، چیدمان و ویدیو وضعیت اکنون کشورشان را به تصویر می کشند. از روز شنبه ۲۲ ژوئیه (۳۱ تیر) آثاری از شش هنرمند زن ایرانی در گالری مدرن موزه زارلند در شهر «زاربروکن» آلمان به نمایش گذاشته می شود. نمایشگاه «زن، زندگی، آزادی» با آثار چاپی، تصویر، ویدئو و چیدمان پلی می زند به آنچه در ایران می گذرد. این نمایشگاه ۳۲ اثر از پرستو فروهر، هما امامی، سمیرا هدایی، سیمین کرامتی، روشی روزبهانی و ژینوس تقی زاده را به نمایش می گذارد. برگزار کنندگان نمایشگاه میگویند این هنرمندان که خود به دلایل سیاسی کشورشان را ترک کرده اند، با این نمایشگاه، مبارزه جاری در ایران را به تصویر می کشند که «در آن زنان شجاعانه برای یک زندگی مستقل و آزاد میجنگند.»
حراج میلیاردی آثار هنری برای نوکیسه ها هفدهمین دوره از حراج تهران با ارایه ١١٠ اثر برگزار شد و اثر سهراب سپهری به عنوان گران ترین اثر حراج ثبت شد. ۱۱۰ اثر در این دوره از حراج به فروش گذاشته شد. در میان هنرمندانی که آثاری از آنان به حراج گذاشته شده بود، نام سهراب سپهری، مارکو گریگوریان، صداقت جباری، نصرالله افجهای، محمود زنده رودی، جعفر روح بخش، محمود احصایی، عباس کیارستمی، منیر فرمانفرماییان، و… دیده می شد. اثری از احمدرضا احمدی، شاعری که به تازگی درگذشته است، در این حراج به فروش گذاشته شده بود. این اثر ١۴٠١ خلق شده بود و در نهایت ٣٠٠ میلیون تومان چکش خورد. پیش بینی شده بود که این اثر ۶٠ تا ٨٠ میلیون به فروش خواهد رفت. گرانترین اثر حراج تهران اثری بدون عنوان از سهراب سپهری بود که حدود ١٣۴٠ خلق شده است. این اثر در نهایت ٢١ میلیارد و ٣٠٠ میلیون تومان چکش خورد. پیش بینی شده بود که این اثر بین ١٧ تا ١٩ میلیارد تومان به فروش برسد. اما اثر «دو لته ای» از آیدین آغداشلو که سال ١٣٩۵ خلق شده بود نیز به فروش گذاشته شد. این اثر در نهایت ٨ میلیارد تومان فروخته شد.
موسیقی
توماج صالحی را آزاد کنید! پس از اعلام صدور حکم شش سال و سه ماه زندان به اتهام «افساد فیالارض» برای توماج صالحی، رپر معترض، کاربران در رسانه های اجتماعی با «ضدانسانی» و «غیرقانونی» خواندن این حکم، خواهان آزادی بی قید و شرط او شدند. رزا اعتماد انصاری، وکیل توماج صالحی، دوشنبه ۱۹ تیر به «شبکه شرق» گفت که موکلش به اتهام «افساد فی الارض» به شش سال و سه ماه حبس محکوم و از اتهامات «توهین به بنیانگذار و رهبر جمهوری اسلامی» و همچنین «ارتباط با دُوَل متخاصم» تبرئه شده است. توماج صالحی، خواننده معترض و زندانی سیاسی، از هشت آذر ۱۴۰۱ تاکنون زندانی است و پیش از این گزارشهایی درباره شکنجه وی و احتمال صدور حکم «اعدام» برای او منتشر شده بود.
لغو کنسرت و پلمب سالن به دلیل بازخوانی «لب کارون» در پی برگزاری کنسرت گرشا رضایی در اهواز و بازخوانی ترانه «لب کارون»، دادستان انقلاب استان خوزستان از پلمب سالن برگزاری این کنسرت و تشکیل پرونده قضایی برای خواننده و برگزارکنندگان این کنسرت خبر داد. صادق جعفری چگنی با اشاره به علت پلمب یک سالن کنسرت در اهواز اظهار کرد: «در پی انتشار تصاویری در فضای مجازی از بازخوانی قطعه ای از آهنگهای غیرمجاز قبل از انقلاب در یک اجرای صحنه ای، برای خواننده و عوامل برگزارکننده پرونده قضایی تشکیل شد.» گرشا رضایی از جمله خوانندگان پاپ است که طرفداران زیادی دارد و برخی ترانه های قدیمی و محبوب ایرانی را بازخوانی می کند. کنسرت او روز ۱۶ تیرماه در سالن سینمای فردوسی شهر اهواز و با حضور جمعیت زیادی برگزار شد. آهنگ لب کارون را نعمت الله آغاسی، خواننده محبوب مردمی پیش از انقلاب خوانده و اجرا کرده بود. او مثل بسیاری از خوانندگان پس از به قدرت رسیدن ج.ا اجازه خواندن نداشت و فقط در سال ۱۳۸۲، دوسال پیش از درگذشتش، به مناسبت یکی از اعیاد مذهبی، برای نخستین بار پس از انقلاب اجازه یافت تا به تئاتر پارس در لاله زار، جایی که فعالیت هنری خود را آغاز کرده بود، بازگردد و روی صحنه آواز بخواند.
لغو کنسرت به بهانه «صدای زنانه خواننده» گزارشها حاکی از لغو دومین شب اجرای یک هنرمند بندرعباسی در فرهنگسرای نیاوران تهران است. دلیل لغو دومین شب اجرای کنسرت مجید سالاری، خواننده موسیقی بندرعباسی، که با نام هنری «مجدک» فعالیت می کند، «بی حجابی حاضران در سالن» و «زنانه بودن صدای خواننده» عنوان شده است. حمید خسرو، تهیه کننده کنسرت گفت که هنوز دلیل اصلی لغو این کنسرت را نمی داند اما «مشکل پوشش برخی از حاضران» و تماشاچیان این کنسرت یکی از دلایل لغو کنسرت عنوان شده است.
خبرهای کوتاه از گستره جهان هنر
*دهمین شماره از فصلنامه علمی ترویجی مطالعات هنرهای زیبا با موضوع هنر و جامعه منتشر شد. این فصلنامه را می توانید از پیوند زیر تهیه کنید: https://artstudiessj.ut.ac.ir/issue_12034_12035.html *«انجمن صنفی سراسری موسیقی تئاتر ایران» اولین کنسرت موسیقی تئاتر را برگزار کرد. تمرکز اصلی این کنسرتها ترویج و اجرای موسیقی دراماتیک است ، قطعاتی که برای تئاترهای حرفه ای ساخته و اجرا شده. این برنامه در تاریخ پنجشنبه ۱۵ تیرماه سال جاری در سالن جوانمرد خانه تئاتر به آدرس خیابان نجات الهی خیابان سمیه پلاک ۲۶۰ و در ساعت ۱۸ برگزار شد. *مجلهِ ادبی «آوانگارد» برگزار کرد: نشستهای تخصصی شعر و داسـتان؛ عصـر پنجم: پاسداشـت صمد طاهری، سخنران: کیهان خانجانی (دبیر نشست و دبیر سایت آوانگارد)، دکتر احمد پیرانوند (دبیر بخش داستان). *دیدار جمعی از هنرمندان با آسیب دیدگان چشمی در جریان انقلاب نوین مردم ایران. در این دیدار فاطمه معتمد آریا، سپیده ابطحی، مینا اکبری، مجتبی میرطهماسب، محمد رسول اف، جعفر پناهی و امیر اثباتی حضور داشتند. *سانسور در سینما یقه مردان را هم گرفت. سانسور و ممیزی در سینما هر روز جنبه های عجیب و صورتهای جدیدی را نمایان می کند، تا جایی که کار به ممیزی لباس بازیگران مرد سینما هم رسیده است، به طوری که در پوسترها و بنرهای تبلیغاتی فیلمها، یقه باز هنرپیشگان مرد را با مرکب سیاه و ظاهرا یقه بسته کرده اند. *ماهنامه ادبیات داستانی «چوک» شماره ۱۵۵ تیرماه ۱۴۰۲ منتشر شد. «کانون فرهنگی چوک» تریبون همه هنرمندان و حامی همه انجمنها و کانونهای فرهنگی است. آدرسهای کانون فرهنگی چوک: www.chouk.ir mehdi_rezayi_mehdi@yahoo.com info@chouk.ir chookstory@gmail.com *هنر نزد طلاب است و بس! علی رضا اعرافی، مدیر حوزه های علمیه با حمله به وضعیت هنر در جهان گفت: «در هنرهای غربی نکاتی از جمله شهوت و تکذیب عالمهای غیب و قدسی مشاهده می شود.» او افزود: «هنرمندان حوزوی باید به دنبال تغییر معادلات جهانی هنر در دنیای معاصر باشند.»
(منابع: صدای آمریکا، رادیو فردا، بی بی سی، جنگ خبر، دویچه وله، صفحات فیس بوک مهرداد خامنه ای و سعید ذهنی)
منبع: نبرد خلق شماره ۴۶۶، یکشنبه یکم مرداد ۱۴۰۲ - ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۳
|