|
هنر مقاومت همراهی جعفر پناهی با مادر یک زندانی سیاسی برای رساندن دارو به فرزندش جعفر پناهی، برنده نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۵ فرانسه، با مادر مهدی محمودیان، زندانی سیاسی، همراه شد تا این مادر سالخورده بسته های داروی فرزند و برخی دیگر از زندانیان را به زندان بزرگ تهران برساند. جعفر پناهی از این دیدار و همراهی، فیلم کوتاهی در حساب اینستاگرامش منتشر کرده است. مادر مهدی محمودیان با بسته های مختلف دارو وارد خودروی آقای پناهی میشود. این داروها بخشی از آن برای فرزندش و پلاستیکهای دیگر برای همبندان و دوستان اوست. مادر سالخورده مهدی محمودیان در طول فیلم از رفتار نادرست مدیران زندان با او و دیگر زندانیان انتقاد میکند. به ویژه در دقایق پایانی، او به دستبند و پابند زدن به ابوالفضل قدیانی، زندانی سیاسی ۸۰ ساله، اشاره کرده و میگوید: «واقعا شرمتان نشد. مگر او توان فرار کردن دارد؟»
نمایش چهره هنگامه قاضیانی در بیلبوردها ممنوع شد هنگامه قاضیانی که پس از سالها با فیلم «زعفرانیه ۱۴ تیر» به سینما بازگشته و فیلمی با بازی او اکران شده، در مورد غیبتش در تبلیغات این فیلم نوشت: «فیلم «زعفرانیه ۱۴ تیر» سال ١٣٩٧ ساخته شد. هفت سال پیش. و بعد از شش سال اجازه اکران گرفته. عکسم از پوستر حذف شده. حتما اجازه تبلیغات با چهره من ممنوع است.» هنگامه قاضیانی یکی از نخستین بازیگران حامی خیزش «زن، زندگی، آزادی» است که با وجود سرکوب هنرمندان معترض از سوی جمهوری اسلامی و تجربه فشارهای مختلف از جمله احضار، بازداشت و زندان، همچنان در مسیر دادخواهی گام برمی دارد و به نمادی از مقاومت در برابر ظلم بدل شده است. قاضیانی در نخستین هفته های جنبش «زن، زندگی، آزادی»، جمهوری اسلامی را «حکومت بچهکش» نامید و پس از انتشار تصاویر بدون حجاب اجباری از خود در «کف خیابان»، برای مدتی زندانی شد اما همچنان به مبارزات مدنی اش ادامه داد.
اعتراض خانواده تورج نگهبان به سرقت سروده او اعضای خانواده تورج نگهبان، شاعر و ترانه سرای فقید و خالق ترانه «ای ایران ایران»، نسبت به اجرای نوحه ای برگرفته از این ترانه توسط یک مداح حکومتی در حضور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، اعتراض کردند و این اقدام را «نهایت ریاکاری» خواندند. محمود کریمی، مداح هفت تیرکش، شامگاه ۱۴ تیر، به درخواست خامنه ای نواهای را بر اساس ترانه تحریف شده «ای ایران ایران» در مراسم شب عاشورا در برابر وی اجرا کرد. ترانه میهن دوستانه «ای ایران ایران» با آهنگسازی محمد سریر و با صدای محمد نوری اجرا شده است. خانواده تورج نگهبان یکشنبه ۱۵ تیر در پیامی که در صفحه ای با نام او در اینستاگرام منتشر شد، نوشت: «وقاحت تا کجا؟ سرودی که جمهوری اسلامی دهه ها با نفرت ازش یاد می کرد، شاعرش را «طاغوتی» می دانست، اسمش را از کتابها و رسانه ها حذف می کرد، حالا جلو خامنهای همان سرود را به سبک نوحه اجرا می کنند.» خانواده نگهبان در ادامه متن خود از زبان این ترانهسرا نوشتند: «من تورج نگهبانام، شاعری که برای عشق سرود، برای وطن، برای مردم. نه برای قدرت، نه برای ولی فقیه، نه برای میز و منبر. شعر من صدای زندگی بود، نه مرثیه مرگ. آواز من فریاد امید بود، نه نوحه ای برای بقای یک حکومت پوسیده.»
کارگردان و برخی عوامل فیلم «بیداد» به زندان و جزای مالی محکوم شدند سهیل بیرقی، کارگردان فیلم «بیداد»، با انتشار تصویری از رأی دادگاه، خبر داد که او و تعدادی از عوامل این فیلم به اتهاماتی چون «تشویق مردم به فساد، تبلیغ علیه نظام، تهیه محتوای مبتذل و ترغیب و تشویق به اعمال منافی عفت» به زندان و جریمه نقدی محکوم شدهاند. لیلی رشیدی، امیر جدیدی، سروین ضابطیان و علی ملاقلیپور، از بازیگران فیلم «بیداد»، همراه با پیمان شادمانفر، فیلمبردار، از جمله عواملی هستند که علاوه بر کارگردان از سوی دادگاه محکوم شدهاند. سهیل بیرقی به عنوان متهم اول این پرونده در مجموع به چهار سال و سه ماه زندان محکوم شده، اما دادگاه اجرای حکم زندان را به پرداخت جزای نقدی تبدیل کرده است. اجرای احکام زندان سایر عوامل فیلم هم تعلیق شده است. آقای بیرقی در توضیح کوتاهی پیرامون این حکم در اینستاگرام نوشته: «برای اینکه بازتولید دروغ نکردم. همین.» فیلم «بیداد» بدون رعایت حجاب اجباری بازیگران زن در ایران ساخته شده و اثری جسورانه و عمیقا انسانی است که با روایت زندگی «نورا»، خواننده ای جوان در ایران، به ممنوعیت آوازخوانی زنان در ملأعام می پردازد. این فیلم نه تنها یک درام شخصی، بلکه بیانیه ای سیاسی و هنری علیه سیستماتیک ترین اشکال سانسور جنسیتی است.
«بیداد» جایزه ویژه هیات داوران جشنواره کارلووی واری را به دست آورد فیلم ایرانی «بیداد»، ساخته سهیل بیرقی، در مراسم اختتامیه پنجاهونهمین دوره جشنواره فیلم «کارلووی واری» جایزه ویژه هیات داوران این رویداد سینمایی را به خود اختصاص داد. آقای بیرقی روز شنبه ۲۱ تیر هنگام دریافت این جایزه از زنان ایران برای الهام بخشیدن به ساخت این فیلم قدردانی کرد و گفت: «دختران و زنان ایران نیاز به ترحم ندارند. باید از آنها قدردانی کرد و به آنان احترام گذاشت و ایستاده دست زد.» این سخنان با تشویق حاضران در مراسم اختتامیه همراه شد. سهیل بیرقی در مراسم نخستین نمایش این فیلم در جشنواره کارلووی واری گفته بود که حرف سادهای در «بیداد» زده مبنی بر اینکه زنها در ایران باید بتوانند آواز بخوانند چون «آواز زن عین زیبایی است». او همچنین گفته بود که ساخت این فیلم از او انسان ٖ«قویتر و نترس تری» ساخته است.
سینما
ترامپ بازیگر معترض آمریکایی را به لغو شهروندی تهدید کرد دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، «رزی اودانل»، کمدین و بازیگر هالیوود را به لغو تابعیت آمریکا تهدید کرد و گفت که در حال بررسی جدی لغو شهروندی این بازیگر معترض است و حملات شخصی طولانی مدت خود علیه این هنرمند متولد آمریکا را شدت داد. ترامپ در رسانه اجتماعی خود موسوم به «تروث سوشال» نوشت: «به این دلیل که رزی اودانل به نفع کشور بزرگ ما نیست، من به طور جدی لغو شهروندی او را بررسی می کنم. او تهدیدی برای بشریت است. باید در کشور شگفت انگیز ایرلند بماند، البته اگر او را بخواهند.» ادانل که در نیویورک متولد شده، مدتهاست که از ترامپ انتقاد می کند. او اوایل امسال خانوادهاش را به ایرلند منتقل کرد و در یک ویدیو در رسانه های اجتماعی گفت: «وقتی که برای همه شهروندان در آمریکا حقوق برابر تامین شده باشد، آن موقع است که ما به بازگشت فکر خواهیم کرد.» ادانل در پاسخ به تهدید ترامپ در «تیک تاک» نوشت: «خانمها و آقایان، رییس جمهور مایه ننگ تمام کشور زیبای ما است. او خطری برای ملت آمریکا است. یک جنایتکار روانی درمان نشده که یک دهه به آمریکا دروغ گفت. او یک احمق تمام عیار است. پیامهای کوچک من از دوبلین او را ناراحت کرد.»
ادبیات
افشای ملی گرایی فریبکارانه وزیر ارشاد از سوی نویسندگان و مترجمان عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در پیامی که پس از آتش بس جنگ رژیم ایران و اسراییل منتشر کرد، نوشته بود برای «تداوم همبستگی اجتماعی، برای حفظ ایران و انقلاب» باید اقداماتی انجام شود و به مواردی مانند «تجدیدنظر در تنگنظریهای سلیقه ای و قانونی»، «جذب حداکثری همه علاقمندان ایران» و «استمرار ملی گرایی و میهن دوستی» اشاره کرده بود. این اظهارنظر واکنشهای متعددی را برانگیخت. ازجمله سمیه نوروزی، مترجم و ناشر، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «جناب وزیر! در کسوت ناشر، رمانی که ۱۰ آبان سال گذشته فرستاده ام خدمتتان، چند روز پیش مغایر با ضوابط نشر تشخیص داده شد. چرا؟ نمی دانم.» خانم نوروزی همچنین با اشاره به غیرقابل انتشار اعلام شدن رمان «ایرانشهر» اثر محمدحسن شهسواری، خطاب به وزیر ارشاد نوشت: «حالا اما، که حرف از همدلی و وطن دوستی و ایران لغلغه زبان ادارات عریض و طویل تان شده، که را دعوت کرده اید به استمرار ایران دوستی؟ استاد ما را که «ایرانشهر» نوشته درباره خاک وطن؟» آقای شهسواری اواخر اردیبهشت ماه خبر داده بود که هرچند در حال نوشتن جلد دهم «ایرانشهر» است، اما از جلد ششم این مجموعه به بعد وزارت ارشاد جلوی انتشار آن را گرفته است. از سوی دیگر، جعفر شیرعلینیا، نویسنده و محققی که برای آثاری درباره جنگ هشت ساله ایران و عراق شهرت دارد، در واکنش به موضع وزیر ارشاد در شبکه ایکس خبر داد که در همان روزها وزارت ارشاد کتاب «نکته های تاریخی» او را توقیف کرده است. او در کانال تلگرام خود خطاب به عباس صالحی نوشت: «مساله کتاب من نیست؛ اما وقتی نمی توانید خودتان به حرف تان عمل کنید، چرا توصیه می کنید؟» امیلی امرایی، روزنامهنگار حوزه ادبیات، نیز چند روز بعد از اظهارات آقای صالحی در شبکه ایکس نوشت: «آسمون به زمین بیاد، سازوکار سانسور وزارت ارشاد تکون نمی خوره. عین سنگ کف رودخونه ست دستگاه سانسور.»
رونمایی از کتاب «اهمیت آزادی و برابری زبانها در ایران» «اهمیت آزادی و برابری زبانها در ایران»، نام آخرین کتاب بهرام رحمانی است که در ۳۳۹ صفحه از سوی انتشارات «ارزان» در استکهلم-سوئد، نشر داده شده است. در این کتاب، نویسنده به مباحث بسیار با اهمیتی مانند زبانهای رایج در یک کشور، زبان مادری و آزادی یا عدم استفاده از زبان مادری در سطوح گوناگون زندگی آموزشی و اجتماعی یک کشور پرداخته است. با توجه به شرایط موجود در ایران، بخش بزرگی از کتاب به زبانهای فارسی، ترکی و کردی اختصاص داده شده، اما نویسنده پدیده مورد نظر را در این کتاب از محدوده کشور ما بیرون برده و در سطوح تئوریک و بینالمللی نیز به آن پرداخته است.
انتشار کتاب «میراث یانوش کورنای» کتاب «میراث یانوش کورنای» از جانب انتشارات «پالگریو مکمیلان/اسپرینگر» درتاریخ ۲ جولای ۲۰۲۵ به زبان انگلیسی منتشر شد. کتاب در برگیرنده مجموعه ای از مقاله های مهرداد وهایی درباره اندیشه های «یانوش کورنای» است که در نشریات معتبر علمی به چاپ رسیده با افزوده های متعددی منجمله مقدمه و موخره ای برکل کارها، فصلبندی و ارایه معرفی در هر بخش و غیره. یانوش کورنای یکی ازبرجسته ترین اقتصاددانان قرن بیستم بود که در روشنگری از نظامهای «سوسیالیسم واقعا موجود» و نظامهای پسا سوسیالیستی نقش منحصربفردی ایفا کرد. کتاب حاضر از جانب دو برنده جایزه نوبل یعنی «امرتیا سن» و «اریک مسکین» و نیز از جانب سه اقتصاددان شناخته شده دیگر، یعنی «چیگانگ چو» (متخصص اقتصاد چین در استفورد)، «پیتر لیسون» (سردبیر پابلیک چویس) و «جفری هاجسون» (سردبیر ژوا) قویا توصیه شده. اطلاعات مربوط به کتاب: https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-031-83239-0
موسیقی
نفرت پراکنی ترامپ، آلبوم جدید «رییس» را پرفروش کرد به گزارش «فوربس»، به نظر نمی رسد فروش آلبوم جدید «بروس اسپرینگستین» Bruce Springsteen، اسطوره موسیقی، از حمله دونالد ترامپ به وی آسیبی دیده باشد. «رییس» یک آلبوم کوتاه (EP) بدون برنامه ریزی قبلی منتشر کرد و در دومین هفته انتشارش و درست همزمان با تور «سرزمین امید و رویاها» بروس اسپرینگستین و گروه E Street Band، در فهرست بین المللی پرفروش ترین آلبومها، به جایگاه چشمگیری دست یافت. به گزارش فوربس، آلبوم «سرزمین امید و رویاها» در این بازه زمانی در دو فهرست پرفروشهای بریتانیا قرار دارد. این آلبوم کوتاه همچنین در رتبه دوازدهم «آلبومهای رسمی آمریکانا» قرار گرفت. در آخرین بازه زمانی، «سرزمین امید و رویاها» با قرار گرفتن در رتبه هشتم، وارد 10 آلبوم برتر جدول «دانلود آلبومهای رسمی» شد. این آلبوم این هفته به اوج جدیدی در رتبه ششم رسید. اسپرینگستین روی صحنه در «منچستر»، انگلستان، گفت: «در خانه من، آمریکایی که من دوست دارم، آمریکایی که درباره اش نوشته ام، که ۲۵۰ سال چراغ امید و آزادی بوده است، در حال حاضر یک دولت فاسد، بی کفایت و خائن حکمرانی می کند. امشب از همه کسانی که به دموکراسی و بهترینهای آزمایش آمریکایی ما باور دارند، می خواهیم که با ما برخیزند، صدای خود را علیه استبداد بلند کنند و بگذارند آزادی به صدا درآید!» این هنرمند از گنجاندن سخنرانی خود در آلبوم کوتاه خود غافل نشد، حرکتی که فوربس گمان میکند ممکن است به پرفروش شدن آن کمک کرده باشد. ترامپ به سرعت طعمه اسپرینگستین را قاپ زد: «می بینم که بروس اسپرینگستینِ، کسی که بیش از حد بزرگ شده، به یک کشور خارجی می رود تا از رییس جمهور ایالات متحده بدگویی کند. هیچوقت از او خوشم نیامده، هیچوقت از موسیقی اش یا سیاستهای چپ رادیکالش خوشم نیامده و مهمتر از همه، او آدم با استعدادی نیست، فقط یک احمقِ سمج و نفرت انگیز است که با شور و شوق از جو بایدنِ شیاد حمایت می کرد.»
هنرهای تجسمی
برگزاری نمایشگاه نقاشی در زندان تهران بزرگ نمایشگاه یک روزه آثار نقاشی و طراحی مرتضی پروین، هنرمند و فعال مدنی دربند آذربایجانی، روز ۱۷ تیر ماه ۱۴۰۴ در بند زندانیان سیاسی زندان تهران بزرگ برگزار شد. در این نمایشگاه، بیش از ۴۰ اثر با موضوع «نه به خشونت» در معرض دید زندانیان قرار گرفت و آنان پیرامون مجازات اعدام، زنکشی، و خشونت سیستماتیک به بحث و تبادل نظر پرداختند. به دنبال حمله جنایتکارانه اسراییل به زندان اوین و شرایط شکنجه باری که از سوی نهادهای امنیتی و قضایی به زندانیان سیاسی تحمیل شد، برگزاری این نمایشگاه، بیانگر روحیه بالا، آگاهی و عزم و اراده آنان در برابر بی عدالتی و خشونت سیستماتیکی است که نظم ضد انسانی و نابرابر موجود بر انسانها تحمیل می کند. اردیبهشت ماه سال گذشته نیز مرتضی پروین به مناسبت اول ماه مه، روز جهانی کارگر و روز معلم، نمایشگاهی را در زندان اوین برگزار کرده بود.
(منابع: جنگ خبر، یورونیوز، رادیو فردا، آفتاب نیوز، عصر ایران، آلترنت، رادیوزمانه، تلگرام اتحادیه آزاد کارگران ایران)
منبع: نبردخلق شماره ۴۹۲، چهارشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۴ - ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵
|