رویدادهای هنری ماه

لیلا جدیدی

سخن روز:
- 90 در صد سیاستمداران چهره 10درصد بقیه را مخدوش می کنند. (هنری کسینجر، دیپلمات آمریکایی متولد آلمان)
- وقتی در برابر نصایح به ظاهر مفیدی قرار می گیری که در تضاد با نصایح به ظاهر مفید دیگر هستند، هر دو را نادیده بگیر! (آل فرنکن، کمدین، نویسنده، نمایشنامه نویس ، منتقد سیاسی و سیاستمدار)
- نقاشی، شعر است که دیده می شود به جای اینکه احساس شود. شعر نیز نقاشی است که حس می شود به جای اینکه دیده شود. (لئونارد داوینچی- نقاش، مخترع، مهندس، ریاضیدان، موزیسین، آرشیتکت، مجسمه ساز ایتالیایی)


فیلم:

بهترین‌های جشنواره مستند ساندنس
جایزه بزرگ هیات داوران جشنواره بین‌المللی فیلمهای مستند "ساندنس" در بخش بهترین درام به "رودخانه یخ زده" ساخته "كورتنی هانت" اعطا شد. این فیلم درباره مهاجرت غیرقانونی و اولین فیلم این كارگردان است كه چهار سال برای ساخت آن وقت صرف کرده است.
از سوی دیگر، جایزه بزرگ این هیات در بخش بهترین مستند به فیلم "آب را متلاطم كن" ساخته "تیا لسین" و "كارل دیل" داده شد. لسین به هنگام دریافت جایزه خود گفت: "این فیلم داستان بقا و امیدواری است. این فیلم یك روایت شخصی از اثرات "توفان كاترینا" بر مردم ایالت لوییزیانای آمریكاست و اینكه چگونه این توفان، اهالی لوییزیانا را در كشور خود به صورت پناهنده درآورد و دیدگاه آمریكاییها را درباره محیط زیست تحول می بخشد."
در جشنواره مذکور همچنین نمایش یک فیلم مستند درباره بدهیهای آمریکا مورد توجه قرار گرفت. پاتریک کریدون در فیلم خود که بر اساس کتاب"امپراتوری قرض" ساخته شده است، نشان می‌دهد که روند بدهکار بودن کشور و مردم آمریکا می‌تواند در آینده یک فاجعه اقتصادی برای ایالات متحده به همراه داشته باشد.
او می گوید: "این یک داستان ترسناک است و با این واقعیت ترسناک‌تر می‌شود که آمریکاییها نمی‌دانند این مشکلات چیست."
I.O.U.S.A در یک تور در شهرهای مختلف آمریکا آینده خطرناک اقتصادی این کشور را که از میزان بدهکاری مردم به نظام بانکی ناشی می‌شود، به تصویر می‌کشد.
اگر در مستند "یک حقیقت ناخوشایند"، ال گور روایت‌گر فاجعه زیست محیطی آینده بود، در مستند جدید یک سر حسابدار با نام دیوید واکر راوی ماجرا است. باید به انتظار اکران احتمالی این فیلم در سینماها بود.

"پرسپولیس" نامزد جایزه اسکار شد
دو فیلم "پیرمردان سرزمینی ندارند" و "خونی ریخته می شود" هر کدام در هشت رشته نامزدهای هشتادمین دوره جوایز اسکار شدند. "تاوان"، فیلم بریتانیایی، به همراه "مایکل کلایتون" هرکدام در هفت رشته نامزد دریافت جایزه اسکار شدند. این چهار فیلم همراه"جونو" برای دریافت جایزه بهترین فیلم معرفی شده اند. قرار است که مراسم اسکار روز ۲۴ فوریه، )پنجم اسفند( در تاتر کداک هالیود برگزار شود. با این حال چنانچه تا آن زمان توافقی با نویسندگان اعتصابی هالیوود نشود، برگزاری این مراسم به خاطر تحریم آن توسط برخی از هنرپیشه های هالیوود در ابهام قرار دارد.
همچنین، فیلم "سیکو"، کار مایکل مور، کارگردان سرشناس آمریکایی، نامزد دریافت بهترین جایزه فیلم مستند شده است.
فیلم انیمیشن "پرسپولیس"، ساخته هنرمند مهاجر ایرانی، مرجان ساتراپی نیز نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم انیمیشن اسکار شد. مرجان ساتراپی پیشتر جایزه ویژه منتقدین جشنواره کن را برای فیلم پرسپولیس دریافت کرده بود.
تمامی طرحهای "پرسپولیس" سیاه و سفید هستند. داستان از دوران بچگی نویسنده که متولد شهر رشت است شروع می شود. در بخشهای نخستین کتاب، داستان قیام و تغییرات سیاسی و اجتماعی ناشی از آن و جنگ هشت ساله ایران و عراق از دیدگاه "مرجان کودک" بازگو می شود.

پنجاه و هشتمین جشنواره‌ی فیلم برلین
پنجاه و هشتمین جشنواره‌ی فیلم برلین (برلیناله) با رکورد تازه‌ای از تماشاگران به پایان رسید. در این جشنواره، روی‌هم ۲۳۰ هزار بلیط ورودی فروخته شد. "برلیناله" برخلاف جشنواره‌های فیلم کن و ونیز، جشنواره‌ا‌ی با حضور گسترده‌ی تماشاگران است. در جشنواره‌ی امسال فیلم، جایزه‌های خرس طلایی و نقره‌ای هم داده شد. البته می‌توان درباره‌ی تصمیمهای هیات بین‌المللی داوران این جشنواره به جدل پرداخت ولی این هم در برلین سنتی است که همواره فیلمهایی که شانس موفقیتشان زیاد است جایزه نمی‌گیرند.
خرس طلایى امسال به فیلمى از برزیل به کارگردانى "جوزه پادیها" تعلق گرفت. این فیلم با عنوان "جوخه نخبگان"، شرح واحد ضربتى و ویژه پلیس در مبارزه علیه مافیاى مواد مخدر در شهر ریودژانیرو در برزیل است. فیلم "جوخه نخبگان" پیامى دوگانه دارد، از یکسو فساد و رشوه خوارى در دستگاه ادارى و پلیس را نمایش مى دهد و از سوى دیگر به وضعیت اسف بار مناطق فقیر حاشیه اى و زاغه نشینهاى شهر ریودژانیرو مى پردازد.
اما فیلم مطرح و برجسته آمریکایی "خون خواهد ریخت" نیز که بیشترین توجه منتقدان را به خود جلب کرده بود، با دریافت دو خرس نقره اى براى کارگردان یعنى، "پاول توماس اندرسون" و بهترین موسیقى براى "جانى گرین وود" نیز دست خالى از جشنواره بیرون نیامد. فیلم درباره دو جنبه مهم در تاریخ آمریکا یعنى پول و ایمان است. دو شخصیت این فیلم یکى نماینده سرمایه دارى تهاجمى و خشن در آمریکا ست و شخصیت دیگر نماینده تعصب دینى و خدافروشى است. اندرسون در سال ۲۰۰۰ نیز با فیلم "ماگنولیا" برنده خرس طلایى شده بود.
از فیلمهای ایرانی نیز اعطای خرس نقره اى به رضا ناجی به خاطر بازی در فیلم "آواز گنجشگها" به کارگردانی مجید مجیدی قابل توجه است. رضا ناجى که تنها بازیگر حرفه‌اى در این فیلم است، رقبایى نظیر بن کینگزلى (در فیلم "مرثیه") و دانیل دى لوییز (در فیلم "خون خواهد ریخت") و سرانجام بازیگر برجسته ایتالیایى نانى مورتى (در فیلم "هاویه خاموش") را پشت سر نهاد.


تاتر:
نمایش " ننه دلاور و فرزندانش" در تهران
"برلینر آنسامبل" به کارگردانی "کلاوس پیمان"، یکی از نما‌یش‌نامه‌های برتولت برشت با نام "ننه دلاور و فرزندانش" را از تاریخ ۲۳ تا ۲۵ بهمن ماه در تهران به صحنه برد. جایزه فستیوال فجر، دستاورد سفر این گروه به ایران بود.
"برلینر آنسامبل" برای دومین حضور خود در تهران با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم کرد. تا لحظاتی پیش از به صحنه رفتن نمایش، این گروه با سخت‌گیریها و سانسورهای فراوانی روبرو بود، اجبار به رعایت پوشش اسلامی برای زنان بازیگر، بحثهای شدید درباره‌ی صحنه‌های به خصوص و لباس بازیگران، نحوه‌ی اجرا و بحث درباره‌ی نمایش اسلحه روی صحنه، مواردی از این سخت‌گیریها ‌بود. حضور "برلینر آنسامبل" در تهران در آلمان هم با مخالفت بسیاری روبرو شد. برخی حضور این گروه در تهران را نشانه‌ی حمایت از حکومت در ایران می‌دانستند.
کلاوس پیمان اما از این حضور و اجرا دفاع کرده و پیش از سفر به تهران گفته بود، این کار "نشانه‌ای از همبستگی با دیدگاه سیاسی غالب در ایران نیست بلکه هدیه‌ای است به شهروندان تئاتردوست تهرانی".

کتاب:

انتشار دو زبانه شعرهای احمد شاملو
سعید سعیدپوری گزیده ای از شعرهای شاملو را ترجمه کرده و قرار است آنها را به صورت دو زبانه منتشر کند. وی می گوید که در انتخاب آنها زوایای مختلف شعر شاعر را در نظر گرفته است که این از دفتر شعر "هوای تازه" گرفته تا مجموعه "حدیث بی‌قراری ماهان" می رسد.
این گزیده همراه با مقدمه‌ای به ‌چاپ می‌رسد كه مترجم در آن ضمن اشاره به زندگی شاملو، زبان شعری و رویكردهای زبانی او را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین، او به تبیین مولفه‌های زبانی شاملو كه آمیزه‌ای از زبان آركاییك و محاوره است پرداخته است. این مترجم در مقدمه به فعالیتهای دیگر شاملو چون ترجمه‌ی شعر و فرهنگ‌نویسی اشاره‌ای كوتاه دارد.
سعیدپور که همچنین ترجمه‌هایی از شاعران انگلیسی ‌زبان را دارد، پیش از این "رباعیات خیام" را با ترجمه‌ی منظوم انگلیسی توسط یونسكو منتشر كرده بود.
سعید سعیدپور فوق لیسانس ادبیات انگلیسی از آمریكا دارد، در دانشگاه تدریس می‌كند و با واحد ترجمه‌ی یونسكو همكاری دارد.

رابطه کتاب و اینترنت
نتایج یک نظرسنجی نشان می‌دهد که کتاب و اینترنت می‌توانند به همزیستی مسالمت‌آمیز در کنار هم ادامه دهند، بدون این‌که یکی جای یگری را تنگ کند.
در یک نظرسنجی - البته غیررسمی - که توسط یک موسسه‌ی آلمانی انجام شده است، ۳۹ درصد از سی‌هزار نفری که مورد پرسش قرار گرفته‌اند، عنوان کرده‌اند که امروز بیشتر از زمانی که اینترنت نداشتند کتاب می‌خوانند. ۲۵ درصد سوال شوندگان، ‌دلیل افزایش ساعات مطالعه‌ی خود را دسترسی‌راحت‌تر و سریع‌تر به کتابها از طریق اینترنت اعلام کرده‌اند. ۱۴ درصد نیز تازه‌های کتاب را در اینترنت پیدا می‌کنند؛ تازه‌هایی که خارج از دنیای مجازی وب، از انتشار آنها هیچ‌گونه اطلاعی نداشته‌اند.
نکته‌ی جالب دیگر در آمار "پرسه پورتال" این‌که نزدیک به نیمی از سوال‌شوندگان که از اینترنت استفاده نمی‌کنند، پولی هم بابت خرید کتاب نمی‌پردازند، در حالی که یک‌سوم کاربران حرفه‌ای، مرتب کتاب می‌خرند.

تحریم نمایشگاه تورین
نمایشگاه تورین یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی ایتالیا است. مهمان افتخاری این دوره‌ی نمایشگاه، کشور اسراییل است. امسال بخش عمده‌ای از نمایشگاه به رویدادهای فرهنگی و هنری اسراییل اختصاص خواهد داشت.
مسئولان نمایشگاه همچنین قصد دارند که به مناسبت شصتمین سالگرد تاسیس کشور اسراییل مراسمی برگزار کنند. به این علت، تعدادی از نویسندگان و ناشران جهان عرب از حضور در این نمایشگاه خودداری خواهند کرد. در روزهای گذشته تعدادی جوان دانشجو در اعتراض به برگزاری بزرگداشت برای اسراییل، با پرچم‌ فلسطین در مقابل مرکز برگزاری نمایشگاه کتاب تورین تحصن کردند. این جوانان همچنین پلاکاردی را با مضمون "اسراییل را بایکوت می کنیم" حمل می‌کردند.
از سوی دیگر، مارک هالتر(Marek Halter)، نویسنده یهودی فرانسوی- لهستانی، تحریم‌کنندگان نمایشگاه را به شدت مورد انتقاد قرار داد و گفت: "آنها نویسندگانی از اسراییل را تحریم می کنند که از صلح و از حقوق برابر فلسطینیها و جنبش آنان دفاع می کنند و این به نوعی، کمک به نژاد پرستی است."
والتر ولترونی، شهردار رم و رهبر حزب دموکرات نیز در نامه ای به سرجو کیامپارینو، شهردار تورین از این تحریم انتقاد کرده و آن را "خجالت آور" توصیف می کند اما معتقد است باید جوابی متمدنانه به طرفداران تحریم نمایشگاه داد.
از سوی دیگر، طارق علی، نویسنده پاکستانی‌الاصل مقیم بریتانیا، در گفت‌وگویی با خبرگزاری دولتی ایتالیا، آنسا، می گوید: "برگزارکنندگان نمایشگاه حداقل می‌توانستند تعداد برابری از نویسندگان فلسطینی را نیز دعوت کنند. سی نویسنده فلسطینی در برابر سی نویسنده اسراییلی!" طارق علی از جمله تحریم کنندگان نمایشگاه است.

طنز
از سایت هادی خرسندی

گفت و گو با سناتور خیالی

گفتا بنفیشال بود دولت محمود ------ گفتم که وری گود
پس گفت که وی آر هپی از حالت موجود--------- گفتم که وری گود

گفتا بدهیمش خودمان بمب اتم نیز ------ هم گنده و هم ریز
مشروط به اینکه نکند منفجرش زود ---- گفتم که وری گود

گفت اینهمه جنجال همه هست سر نفت ------ گفتم همه‌اش رفت
گفتا شل و تگزاکو و غیره همه خشنود--- گفتم که وری گود

میگفت از آن "مرگ براین امپریالیست" ------ دیگر خبری نیست
انگار که افکار خمینی شده مردود ------- گفتم که وری گود

گفتا که نخوردیم فریب سخنانش ----- دادیم زمانش ...
تا دمب خروسش بشود ظاهر و مشهود ------ گفتم که وری گود

گفتا که به ما گفت که شیطان بزرگید ------ درّنده چو گرگید
حضرت ولی از لندنیان هیچ نفرمود ---- گفتم که وری گود

میگفت "امام‌لاین" خطا کرد و ضرر زد ------ گفتم که وری بد
گفتا که ولی "خامنه‌ای لاین" دهد سود ------ گفتم که وری گود

گفتا به دل رهبرتان هرچه امید است ------ از کاخ سفید است
هرچند به ظاهر کلماتش غضب‌آلود ------- گفتم که وری‌گود

گفتا که مرادش ندهد حضرت پوتین ------- در کاخ کرملین
مائیم که داریم سخا و کرم و جود ---------- گفتم که وری گود

گفتا که رسد نامه و پیغام فراوان ------ از جانب ایران
هر حجت‌الاسلام بود در پی مقصود ------ گفتم که وری گود

میگفت که گیرند زهم پیشی و سبقت ------ آخوند جماعت
انگار که بوش است همان مهدی موعود! ------ گفتم که وری گود

گفتم پرزیدنت شما هست موفق ------ بن لادن برحق!
خوبست که اسفند برایش بکنی دود ----- گفتا که وری گود !!

گفتم که "وری گود ِ" من از روی کنایه‌ست ------- از حرص و گلایه‌ست
یعنی نه که تأئید اراجیف شما بود ------ گفتا که چقد رود» ----- گفتم که وری گود!