تداوم دخالتهای رژیم استبدادی مذهبی در مسایل عراق،

توافقنامه سوفا و دغدغه های رژیم

الف.آناهیتا

ماه گذشته یک مقام بلندپایه اطلاعاتی ارتش آمریکا از بغداد بار دیگر رژیم ایران را به آموزش شبه نظامیان شیعه عراقی متهم کرد. به گزارش خبرگزاری اسوشیتد پرس، این مقام اطلاعاتی ارتش آمریکا اعلام کرد که تیمهای ترور و انفجار شبه نظامیان شیعه عراقی دستکم در چهار نقطه ایران توسط نیروی قدس سپاه پاسداران و حزب الله لبنان آموزش می بینند. این منبع ادامه می دهد که بر پایه اطلاعات به دست آمده از شبه نظامیان دستگیر شده و دیگر منابع اطلاعاتی، این شبه نظامیان قرار است در چند ماه آینده برای ترور برخی مقامهای عراقی و کشتن نیروهای آمریکایی و عراقی به خاک عراق بازگردند. چندین فهرست از هدفهای احتمالی این تیمهای ترور توسط همین مقام اطلاعاتی ارتش آمریکا در اختیار مشاور امنیت ملی عراق قرار داده شده است. به همین جهت سازمان اطلاعات عراق در حال آماده شدن برای انجام رشته عملیاتی به منظور تعیین زمان و مکان نفوذ این شبه نظامیان به خاک عراق است. علاوه بر این، برای شناسایی سر گروه آنها، عکسهای او در بغداد پخش شده است. به گفته این افسر اطلاعاتی، انتظار می رود که این تیمها در ماه اکتبر به درون عراق فرستاده شوند.

وی ادامه می دهد که پس از یورش نیروهای دولتی عراق به پایگاههای شبه نظامیان شیعه در بصره، شهرک صدر، العماره و استان دیاله، بسیاری از این افراد در بهار امسال به ایران فرار کردند. این شبه نظامیان دست کم در چهار شهر قم، تهران، اهواز و مشهد آموزش می بینند. بنا بر گفته این افسر اطلاعاتی، شمار گروههای تبهکاری که از سوی رژیم تغذیه می شوند نامشخص است اما آمارها رقمی میان چند صد و احتمالا بیش از یک هزار گروه را نشان می دهد. آموزش این نیروها به دست نیروی قدس و به فرماندهی قاسم سلیمانی و با اطلاع علی خامنه ای، ولی فقیه رژیم  صورت می گیرد.

مدت کوتاهی بعد از انتشار این خبر، دولت آمریکا عبدالرضا شهلایی را به عنوان قایم مقام فرمانده نیروی قدس، یگان عملیات خارجی سپاه پاسداران رژیم معرفی کرد که از افراطیون شیعه حمایت می کند. در بیانیه دولت آمریکا آمده است: "در یک مورد، شهلایی حمله روز 20 ژانویه 2007 توسط گروههای ویژه جیش المهدی علیه سربازان آمریکایی مستقر در "مرکز هماهنگی مشترک استانی" در کربلای عراق را طراحی کرد."

پیش از این نیز ژنرال دیوید پترایوس، فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق در گزارش خود به کنگره آمریکا گفته بود که رژیم از طریق نیروی قدس در عراق مداخله می کند و قصد دارد از طریق این نیرو، گروههایی در عراق را به نیرویی مانند حزب الله برای تامین منافع اش در منطقه تبدیل کند.

بنابراین رژیم ولایت فقیه برای چندین بار از سوی دولت آمریکا به حمایت آموزشی و تسلیحاتی نیروی قدس از گروههای وابسته به سپاه مهدی تحت هدایت مقتدی صدر متهم شد.

همه شواهد و قراین بر این نکته تاکید می کند که رژیم ایران، از بحران سازی جهت ادامه حاکمیت انگلی خود، دخالت در مسایل عراق، کشتار مردم عراق، سرکوب نیروهای مترقی و سکولار عقب ننشسته است.

یکی دیگر از رخدادهای مهم مرداد و شهریور ماه، مساله امضای توافقنامه بین دولت آمریکا و دولت عراق است که به دنبال سفر غیرمترقبه وزیر امور خارجه آمریکا در ماه آگوست به بغداد و گفت و گو با مقامهای عراقی شکل جدی تری به خود گرفت. از سوی دیگر، مقتدی صدر که به موازات منافع ارتجاع و بنیادگرایی در منطقه حرکت می کند، ضمن محکوم کردن سفر غیرمترقبه کاندولیزا رایس به بغداد اعلام کرد که این سفر برای فشار آوردن به مقامات بغداد صورت گرفته تا آنان شرایط واشنگتن درباره توافقنامه را بپذیرند. وزیر خارجه عراق نیز اعلام کرد که توافقنامه مذبور بزودی بین واشنگتن و عراق امضا خواهد شد و علی دباغ، سخنگوی دولت عراق نیز خبر داد که در توافقنامه، تاریخ مشخصی برای عقب نشینی نیروهای آمریکایی از عراق وجود ندارد. خبرگزاری اصوات العراق نیز گزارش داد، هوشیار زیباری در جریان دیدار با "ووک برمیچ"، همتای صرب خود در شهر قاهره ابراز داشته است که عراق به زودی توافقنامه امنیتی با آمریکا را امضا خواهد کرد. در همین رابطه سخنگوی رسمی دولت عراق نیز اعلام کرد که میان بغداد و واشنگتن از چند ماه پیش مذاکراتی به منظور دستیابی به توافقنامه امنیتی آغاز شده و به پایان رسیده که در قالب یک پیش نویس خلاصه شده است. وزیر امور خارجه آمریکا در زمان پرواز به سوی بغداد به خبرنگاران گفت: "این یک حقیقت غیرقابل کتمان است که مذاکره کنندگان به توافق نهایی بسیار نزدیک شده اند ولی این به معنای آن نیست که بگوییم در حال حاضر توافق حاصل شده است و یا امروز به آن دست خواهیم یافت."

نیروهای آمریکایی بر اساس مهلت قانونی که از طرف سازمان ملل تعیین شده می بایست تا آخر ماه دسامبر امسال عراق را ترک کنند اما امضای این توافقنامه به آنان اجازه می دهد که برای مدت زمان طولانی در عراق باقی بمانند. روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقامات آمریکایی و عراق اعلام کرد که پیش نویس جدید توافقنامه امنیتی واشنگتن و بغداد آماده شده و مذاکره کنندگان دو کشور در مورد این پیش نویس به توافق رسیده اند. نیویورک تایمز مورخ 31 اوت به نقل از دو تن از خبرنگاران خود در بغداد نوشت که این توافقنامه هنوز مورد تایید مقامهای سیاسی دو کشور قرار نگرفته است اما با توجه به این که ماموریت سازمان ملل متحد که به نیروهای آمریکایی امکان می دهد در عراق فعالیت کنند در پایان سال جاری خاتمه پیدا می کند، دستیابی به توافقنامه امنیتی بین عراق و آمریکا بسیار مهم شده است.

به نوشته این روزنامه، هوشیار زیباری وزیر خارجه عراق اظهار داشت که مذاکره کنندگان دو طرف بر سر پیش نویس متن توافقنامه از نظر فنی و حقوقی به توافق رسیده اند. او با این وجود گفت که این توافقنامه باید توسط رهبران سیاسی دو کشور از جمله نوری المالکی، نخست وزیر عراق به تصویب برسد.

باید همین جا متذکر شد که المالکی خرداد ماه گذشته در سفر به ایران و دیدار با رهبران جمهوری اسلامی گفت که اجازه نخواهد داد که عراق پایگاهی برای حمله به ایران شود. البته این تاکتیک المالکی که قصد دارد با هر دو طرف یعنی، هم آمریکا و هم رژیم ایران سر آشتی و دوستی را حفظ کند نمی تواند دیری بپاید زیرا او به خوبی می داند که در صورت سلطه رژیم بر عراق، موقعیت او نیز به خطر می افتد و اهرمهای قدرت را از دست خواهد داد، بنابراین منافع او در آنسوی این معادله تامین می شود.

و مجددا به گفته زیباری، دو طرف به این نتیجه گیری رسیده اند که نیازی برای مذاکرات بیشتر در رابطه با توافقنامه نیست و پیش نویس توافقنامه وجود دارد و هم اکنون این یک تصمیم گیری سیاسی است. همزمان او اعلام کرد که این توافقنامه هنوز دارای جدول زمانی مشخص برای خروج نیروهای آمریکایی نیست.

بر اساس گزارش بخش تحقیقاتی کنگره آمریکا، ایالات متحده آمریکا بخش بزرگی از موافقتنامه های چند جانبه و دو جانبه در رابطه با موقعیت نیروی نظامی یک کشور زمانی که در کشورهای خارجی حضور دارد را به خود اختصاص داده است. این توافقنامه ها معمولا به قرارداد "سوفا" معروف است که در مجموع، چارچوب عملکرد پرسنل نیروی نظامی آمریکا در کشور خارجی را تعیین و علاوه بر این، چگونگی قوانین آن کشور در حوزه قضایی پیرامون حضور نیروی نظامی آمریکا را مشخص می کند.

با امضای بیانیه، مواد اصلی بین جرج بوش و نوری المالکی در تاریخ 26 نوامبر 2007، مساله امضای توافقنامه "سوفا" بین دولت آمریکا و عراق مورد توجه کنگره آمریکا قرار گرفته است. البته آنان پیرامون این که قرارداد "سوفا" با دولت عراق چه مسایلی را می بایست تحت پوشش قرار بدهد با توجه به نتایجی که در گذشته با امضای توافقنامه مذبور با کشورهای دیگر گرفته اند، در حال بحث و گفتگو هستند. توافقنامه "سوفا" ممکن است جهت تامین اهداف و فعالیتهای به خصوص در یک ارتباط طولانی امضا شود و حداکثر قابلیت انعطاف پذیری و اجرایی را بین دو کشور فراهم سازد. توافقنامه مزبور می تواند شامل بخشهای متفاوتی باشد اما کلیدی ترین مورد، مصونیت پرسنل نظامی آمریکا هنگام حضور در یک کشور خارجی می باشد. پوشش نظامی، حمل سلاح، قوانین گمرکی، مالیات و دستمزد می تواند جزو مواردی باشند که در این توافقنامه ذکر می شود. توافقنامه "سوفا" در بسیاری موارد همراه قراردادهای نظامی دیگر به عنوان قسمتی از یک قرارداد امنیتی جامع با یک کشور ویژه امضا می شود. "سوفا" به تنهایی یک نظم امنیتی را تشکیل نمی دهد، اگرچه پیش شرط حقوقی و اجازه عمل نیروی نظامی آمریکا در یک کشور خارجی را جهت تامین یک نظم امنیتی وسیع تر برقرار می کند.

گفته می شود که دولت آمریکا قصد دارد دو توافقنامه مجزا با دولت عراق به امضا برساند: 1- قرارداد غیراجباری امنیتی 2- قرارداد "سوفا". در ضمن، قرارداد "سوفا" که قرار است بین دولت عراق و دولت آمریکا امضا شود، نسبت به قراردادهای "سوفا" که بین آمریکا و کشورهای دیگر منعقد شده است، بی همتاست زیرا در این توافقنامه همچنین کشور میزبان یعنی عراق، اختیار تام در صدور فرمان مداخله نظامی به ارتش آمریکا را دارد. ایالات متحده آمریکا اکنون در 100 توافقنامه که می تواند "سوفا" به حساب آید، شراکت دارد. در بخشی از بندهای محرمانه متن پیش نویس توافقنامه مذکور که توسط برخی رسانه ها به چاپ رسیده (و البته علی دباغ، سخنگوی دولت عراق ابراز داشته که این پیش نویس قدیمی است) آمده است که:

- سقف زمانی حضور نیروها در عراق طولانی مدت و نامحدود است و تعیین آن به شرایط این کشور وابسته است و بازنگری در این مساله به دولت عراق و دولت آمریکا مربوط می شود. اما این بازنگری نیز بسته به آن است که عملکرد سازمانهای امنیتی و نظامی عراق و همچنین وضع امنیتی این کشور بهبود یابد، آشتی ملی تحقق پذیرد، تروریسم از بین برود، به کشورهای همجوار اخطار داده شود، دولت عراق کنترل کامل کشور را به دست گیرد و به امکان عمل و حضور گروه های شبه نظامی پایان دهد و بر سر خروج نیروهای آمریکایی از این کشور توافق شود.

- ارایه تضمینهای امنیتی به دولت عراق مبنی بر مقابله با هرگونه تجاوز خارجی که عراق و حاکمیت و استقلال اراضی، قلمرو آبی یا هوایی این کشور را مورد تهدید قرار دهد.

- یاری دولت عراق در تلاش برای مبارزه با گروههای تروریستی و در راس آنها سازمان القاعده و همه گروههای قانون شکن صرفنظر از وابستگیهایشان و از بین بردن شبکه های پشتیبانی و منابع حمایت مالی آنها و شکست دادن این گروهها و ریشه کنی آنها در عراق به این ترتیب که شیوه ها و ساز وکارهای یاری دولت عراق بر اساس توافقنامه همکاری مذکور صورت گیرد.

- حمایت از دولت عراق در آموزش و تجهیز و مسلح کردن نیروهای نظامی عراق برای حمایت از کشور و ملت عراق و تکمیل تشکیلات اداری به شیوه ای که دولت عراق درخواست کند.

با گذشت زمان و نزدیک شدن تاریخ خروج نیروهای آمریکایی از عراق، امضای توافقنامه آمریکا و عراق به یکی از مهمترین دغدغه های رژیم ایران نیز تبدیل شده است. توافقنامه "سوفا" که در راستای تثبیت هژمونی امپریالیسم آمریکا بر منطقه و جهان و بیش از هر چیز در راستای تامین منافع شرکتها و انحصارات تسلیحاتی با کشورهای خارجی امضا می شود، دقیقا در تضاد با خواستهای ارتجاع حاکم بر تهران که به نوبه خود خواستار سلطه بر عراق و منطقه است، قرار گرفته است. رژیم ولایت فقیه سعی می کند با دخالت در مسایل داخلی عراق از طریق اشاعه و پرورش گروههای ارتجاعی و استفاده از مهره های دست پرورده خود در ساختار سیاسی عراق، امضای این توافقنامه را تا انتخابات ریاست جمهوری آتی آمریکا به تعویق بیاندازد و در این مسیر از فرصت ایجاد شده در تامین منافع ارتجاعی خود بیشترین بهره را ببرد. رژیم امید دارد که با تشدید بحران در عراق و منطقه در فرصت ایجاد شده تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و جابجایی در قدرت، شرایطی به وجود آورد و یا شرایطی به وجود آید که در اصل این توافقنامه هرگز امضا نشود و بدین ترتیب مسیر سلطه بر عراق و منطقه در راستای تامین منافع عقب افتاده انگلی و سیاستهای توسعه طلبانه اش هموار گردد.

ماهیت رژیم ولایت فقیه در تضاد کامل با ثبات و صلح در منطقه است. این رژیم به طور ذاتی با بحران زندگی می کند که این یکی از مهمترین مشخصه های همه نظامهای ایدیولوژیک می باشد زیرا اگر در خارج از مرزها اقدام به بحران آفرینی نکند، قادر نیست بحرانهای داخلی را مهار کند. با ایجاد بحران در خارج از مرزها فضایی ایجاد می شود که حکومت انگلی ولایت فقیه قادر است به مدد آن به حیات ننگین و متزلزل خود ادامه دهد؛ همانطور که حمله به عراق و اشغال این کشور تا کنون برای ادامه حیات رژیم و پیشبرد منافع آن در منطقه و سرکوب مردم در داخل، نقش بسیار عمده ای را بازی کرده است. بنابراین، طولانی شدن بحران در عراق به نفع ارتجاع می باشد و دقیقا به همین دلیل با امضای توافقنامه مذکور از نقطه نظر منافع طبقاتی خود به شدت مخالفت می کند. در واقع رژیم ولایت فقیه سوخت اصلی برای حکومت را از بحرانهای خارجی به دست می آورد و منافعی به کلی در تضاد با ثبات کشورهای همسایه دارد و برعکس، بی ثباتی این کشورها به سود او کار می کند. ارتجاع حاکم در این مسیر از هر ابزاری جهت دامن زدن به بی ثباتی و علیه صلح در منطقه استفاده می کند. رژیم سرکوبگر ولایت فقیه با تشدید بحران خارجی، و تولید و بازتولید دستگاه عریض و طویل نظامی، سرکوب داخلی را آسانتر پیش می برد. همزمان بودجه نظامی را هرچه بیشتر بالا می برد و بدین وسیله همواره تلاش می کند بحران داخلی را سرکوب و مهار کند. از سوی دیگر، در خارج از مرزها به وسیله شرایط اسفناکی که خود برای مردم منطقه ایجاد کرده است، نیروی ذخیره نیز ایجاد می کند. پاسدار جعفری، فرمانده کل سپاه در همین رابطه می گوید، عمق استراتژیک دفاعی رژیم "در واقع کل جغرافیای حضور حق طلبان و سلطه ستیزان جهان است." او اضافه می کند: "ما دیگر برای دفاع از ایران اسلامی تنها به دفاع در منطقه مرزی متکی نیستیم و این توسعه انقلاب (بخوانید توسعه بنیادگرایی) در خارج از مرزها یک پیروزی و موفقیت بزرگ است." او همچنین اضافه می کند: "هر چند انقلاب اسلامی جهانی شده و کسی در داخل نمی تواند جلودار ما باشد ولی این تهدیدات به صورت بالقوه وجود دارد."

همین جملات به طور روشن نشان می دهد که ارتجاع حاکم به خوبی می داند که از هیچ مشروعیتی از جانب مردم ایران برخوردار نیست و برای مهار اعتراضهای مردمی که برای مطالبه حقوق خود به پا خواسته اند، می بایست بحران خارجی را جهت غلبه بر بحرانهای داخلی هر چه بیشتر در دستور کار قرار دهد.

امضای توافقنامه "سوفا" بین دولت آمریکا و عراق اگر چه جهت پیشبرد نظرات و عملکرد آمریکا بعنوان رهبر دهکده جهانی در خاورمیانه می باشد اما منافع عمق استراتژیک دفاعی رژیم - آنچنان که جعفری، این عنصر جنایتکار رژیم عنوان می کند - را با مانع روبرو می سازد.