رویدادهای هنری ماه

 

منصور امان

 

ادبیات

 

اعتراض سازمان جهانی قلم به انتشار اشعار رادووان کارادجیچ

سازمان جهانی نویسندگان، پن (قلم)، انتشار اشعار رادووان کارادجیچ، رهبر سابق صربهای بوسنی را که متهم به نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی است، محکوم کرد.
"رادووان کارادجیچ" که اشعارش در اوایل ماه جاری میلادی در یک مجله ادبی چاپ اسلوواکی منتشر شده است، در ژوییه سال ۲۰۰۸، پس از ۱۲ سال زندگی مخفی توسط سازمان اطلاعات صربستان دستگیر شد.

انجمن قلم جمهوری اسلوواکی که زیر مجموعه سازمان جهانی قلم است در بیانیه‌ای، مجله ادبی "دوتیکی" را "از نقطه نظر اخلاقی" مورد نکوهش قرار داده است.

این انجمن در بیانیه رسمی خود همچنین اعلام کرده است که سردبیر این مجله را که خود عضو انجمن قلم اسلوواکی است، به دلیل انتشار این اشعار مجازات خواهد کرد. قرار است عضویت "بوریس برندزا"، سردبیر مجله "دوتیکی" در سازمان قلم به مدت یک سال لغو شود.

این در حالی است که آقای "برندزا" همچنان از انتشار این اشعار دفاع می‌کند. وی معتقد است که این اشعار "فوق العاده اند و انتشار ندادنشان اشتباه است."

 

آیا مارگرت اتوود پیشگویی می‌كند؟

"مارگرت اتوود"، نویسنده كانادایی استعداد خوبی برای انتخاب موضوع كتابهایش دارد. آخرین كتاب او با عنوان "بازپرداخت: وام و بخش تیره دارایی" در ماه اكتبر، در كتابفروشیها با موفقیت زیادی رو به رو شد و چندی پیش نام او را در فهرست نهایی یك جایزه معتبر كانادایی قرار داد.

یكی از دلایل موفقیت آخرین كتاب "اتوود" همزمانی آن با همه‌گیر شدن مشكلات اقتصادی جهان بود. در حقیقت كتاب او در ماه اكتبر منتشر شد و كمتر از یك ماه بعد از آن، مركز مالی بزرگ "وال استریت" زیر بار قرض به زانو درآمد و دچار ورشكستگی شد.

به نظر می‌رسد "اتوود" با شاخكهای حسی‌اش كه از همكاری با روزنامه‌ها و نوشتن ستونهای اجتماعی نشات می‌گیرد، به این مسیر كشیده شده باشد.

"مارگرت اتوود" با نوشتن رمانی به نام "سرگذشت ندیمه"، در سال 1984 به موفقیت رسید. این رمان چگونگی كاهش جایگاه زن را در جامعه‌ای بسته نشان می‌دهد. پس از وقوع رفتارهای ضد زن طالبان در افغانستان،‌ این كتاب جنبه پیشگویانه خود را به جهان نشان داد.

در رمان دیگرش، "اوریكس و كریك"، او از خطر ویرانی و انهدام سراسری زمین به دلیل گرمای زمین و وقوع بیماریهای همه‌گیر می‌گوید. این كتاب در سال 2003، كمی پیش از شیوع مرگبار سارس (سندرم تنفسی حاد و بحرانی) و آنفلوانزای مرغی منتشر شد و بار دیگر حس جلو بودن او از رویدادها را به وجود آورد.

"اتوود" در كتاب آخرش "بازپرداخت: وام و بخش تیره دارایی" به مدیریت بدهی و قرض یا سرمایه‌گذاری نمی‌پردازد بلكه، این امر را مطرح می‌كند كه چگونه این مسایل می‌توانند به عنوان مانعی در ساختار سالم جامعه وارد شوند.

او می‌گوید، احساس عدالت، توازن و انصاف جزو تفكیك‌ناپدیر و جدانشدنی در همه فرهنگها است و بحران مالی جهانی، عدالت را منقرض می‌كند. "چیزی كه در بحران مالی اتفاق می‌افتد این است كه افراد اصول اخلاقی و مبانی ساختاری عدالت را بی‌اساس می‌دانند و كارهایی را انجام می‌دهند كه در اصل ارزشی ندارد."

 

رمان جدید پاوولو کوییلو، جشنواره "کن" را نقد می کند

"پاوولو كوییلو"، نویسنده آثار پرفروش ادبی می‌گوید بزرگ‌ترین ارزشها زیر پای شهرت از بین رفته‌اند و او در رمان جدیدش در نظر داشته است تا جشنواره فیلم كن را برای توجه بی حد به شهرت آن نقد کند.

"برنده تنها می‌ماند"، رمانی است كه ماجرای آن گرد قتلهای سریالی در عالم ستاره‌ها و مدسازان شكل گرفته است.

نویسنده سرشناس برزیلی كه در این رمان وارد دنیای فیلم‌سازان و ستاره‌ها شده می‌گوید: "این یك رمان جنایی نیست بلكه، تصویری صادقانه از آن چیزی است كه ما اكنون هستیم."
"كوییلو"ی 61 ساله كه هر سال از میهمانان جشنواره سینمایی كن است، در این رمان درصدد برآمده تا روشن كند كه "چرا بازدیدكنندگان كن این چنین رفتار می‌كنند. جماعتی از ثروتمندان جهان هر سال خواب و خوراكشان را از دست می‌دهند تا با حضور در این جمع، خود را به رخ دیگران بكشند و هر چه بیشتر در دنیای سرگرمی بدرخشند."

او می‌گوید كه هر سال با دیدن این جماعت از خود سوال می‌كند كه اینان این همه مصرف می‌كنند تا به چه چیزی دست یابند؟‌ اندیشه پاسخ گفتن به همین سوال بود كه موجب نوشتن آخرین كتاب او شد.

کوییلو می افزاید: "رسیدن به شهرت امروز به یك بیماری تبدیل شده و همه در تلاشند تا به شهرت دست یابند فقط برای این كه مشهور باشند نه این كه كار مهمی انجام داده باشند یا بخواهند چیزی را با دیگران قسمت كنند."

 

نمایشگاه دولتی کتاب بدون اتحادیه ناشران

مدیر "انتشارات روشنگران و مطالعات زنان" گفت، اتحادیه ناشران در نحوه برگزاری نمایشگاه کتاب هیچ جایگاهی ندارد و در هیچ یک از تصمیم گیریها دخالت داده نمی شود.

شهلا لاهیجی با انتقاد از چگونگی برگزاری نمایشگاه كتاب گفت: "متاسفانه در برگزاری نمایشگاه کتاب، جایگاه اتحادیه ناشران به عنوان یک نهاد تخصصی رسمی از سوی مسئولان وزارت ارشاد نادیده گرفته می شود و تصمیمات خودسرانه و بدون نظرخواهی و مشورت با اعضای این اتحادیه اتخاذ می شود."

وی ادامه داد: "این امر خلاف سیاستهای اعلام شده درباره واگذار کردن کار مردم به مردم است و با توجه به اینکه در نمایشگاه کتاب، ناشران کتاب مهم ترین نقش را در ارایه کتاب دارند، نادیده گرفتن اتحادیه ناشران از سوی مسئولان مساله عجیبی است."

لاهیجی با اشاره به اینکه حضور کمی و کیفی ناشران خارجی در نمایشگاه کاهش چشمگیری داشته است گفت: "هدف ناشران خارجی از شرکت در نمایشگاه های بین المللی مبادله حقوق نشر کتابهای خود با دیگر ناشران است. بر این اساس ،نمایشگاه های کتاب در دنیا محل مذاکره و معرفی کتابها است و در این جهت باید بستری فراهم کرد تا ناشران خارجی در محیطی مناسب با ناشران داخلی تعامل و مذاکره داشته باشند."

وی ادامه داد: "به عنوان مثال در نمایشگاه کتاب فرانکفورت، 2200 برنامه جنبی تنها در سه روز گذشته برگزار شد تا طی آن ناشران بین المللی با یکدیگر تعامل داشته باشند. اما متاسفانه نمایشگاه بین المللی كتاب تهران به بازار مكاره كتاب شبیه است چرا كه هدف اصلی در آن فروش كتاب است و عرضه فرهنگی و نمایش دادن در اولویت بعدی قرار دارد."

 

رمان جدید خالد حسینی در باره زنان افعان

"هزار خورشید درخشان" با عنوان انگلیسی A thousand splendid suns دومین رمان "خالد حسینی"، نویسنده 42 ساله و پزشک افغانی مقیم آمریکا است؛ نویسنده‌ای که با "بادبادک‌باز" به طرز شگفت ‌آوری یک شبه ره صد ساله پیمود و هم‌اکنون در سراسر جهان خوانندگان بی‌شماری دارد.

نام رمان جدید "خالد حسینی" برگرفته از شعری از صائب تبریزی است که در افغانستان و پاکستان شاعری شناخته‌شده و محبوب است. او در سفری که به کابل داشته، قصیده‌ای در مدح این شهر گفته که با این بیت شروع می‌شود:

خوشا عشرت‌سرای کابل و دامان کهسارش/ که ناخن بر دل گل می‌زند مژگان هر خارش
رمان "هزار خورشید درخشان" داستان دو زن به نام مریم و لیلا است که نویسنده از دورن زندگی آنها، حوادث و رخدادهای سیاسی افغانستان را مرور می کند و "حکایت افغانستان" را در یک بازه‌ی زمانی 45 ساله، از زمان کودتای سال 1973 علیه ظاهرشاه تا افغانستان بعد از 11 سپتامبر به قلم می آورد.

در "هزار خورشید درخشان" بارها نام شخصیتهای سیاسی، جنگ‌سالاران و افراد تاثیرگذار در افغانستان معاصر را می‌خوانیم. رمان جدید "خالد حسینی"، بیش از آن که به افغانستان از دیدگاه سیاسی و کشمکش قدرت داخلی و خارجی بنگرد، روایت‌گر زندگی زن افغان است و به قول منتقد روزنامه نیورک‌تایمز، اگر کتاب بادبادک‌باز را داستان پدرها و پسرها بدانیم، رمان هزار خورشید درخشان را باید راوی زندگی مادران و دخترها دانست.

در این رمان، "خالد حسینی"، ریشه‌ی عمده‌ی‌ سیه روزی مردمان افغانستان را در نابسامانی سیاسی جستجو می‌کند. او ضمن نشان دادن چهره غیرانسانی طالبان، نوک پیکان انتقاداتش را به سوی مجاهدین افغان و جنگهای ویرانگر داخلی آنها می‌گیرد و نقش جنگ سالاران در به قدرت گرفتن طالبان را توضیح می دهد.

 

 

سینما

 

دوستان محمود درویش از او می‌گویند

در یك فیلم مستند كه "نصار حجاج"، کارگردان فلسطینی ساخت آن را شروع كرده، چهره‌های جهانی شعر و ادب و سیاست چون "ساراماگو"، "وول سونیكا" و "دومینیك دوویلپن" درباره شاعر فقید فلسطینی می‌گویند.

در این فیلم "حجاج" به سراغ شعرا و دوستان عرب "محمود درویش" می‌رود و با آنها درباره اشعار او و دوستی‌شان به گفت و گو می‌نشیند و از آنها می‌خواهد اشعار شاعر درگذشته را به زبانهای مختلف از جمله عربی، انگلیسی، فرانسوی و کردی بخوانند.

"حجاج" فیلم خود را از سرزمین فلسطین به ویژه زادگاه "درویش" و مناطقی که او در آنجا زندگی کرد، آغاز می‌کند و سپس به فرانسه می‌رود و بخشهایی از فیلم را در جایی که او اقامت داشت می‌گیرد. در فرانسه همچنین سراغ "دومینیک دوویلپن"، نخست وزیر سابق فرانسه که علاوه بر سیاست پیشگی، شاعر نیز هست و از دوستان نزدیک "محمود درویش" بود می‌رود و درباره این شاعر فقید فلسطینی با او به گفت و گو می‌ پردازد. "دوویلپن" تعدادی از اشعار "درویش" را به زبان فرانسوی می‌خواند.

"حجاج" در اسپانیا به شهر "سن سباستین"، جایی که "مایکل بالمر"، شاعر آمریکایی ساکن است می‌رود. "بالمر" نیز اشعاری از "درویش" را می‌خواند و درباره این که چگونه با او آشنا شد سخن می‌گوید.

در فیلم "حجاج"، همچنین "احمد دحبور"، شاعر فلسطینی که در عمان به سر می‌برد، "شیرکو بیکس"، شاعر کرد که در سلیمانیه زندگی می‌کند، "وول سونیکا"، شاعر مشهور نیجریایی، "خوزه ساراماگو"، نویسنده مشهور پرتغالی و دو دوست نزدیك "درویش" یعنی، "جومانا حداد"، شاعر زن لبنانی و "لورکا سبیتی"، نویسنده لبنانی نیز درباره او سخن می‌گویند.

این فیلم همچنین حدود 50 دقیقه از صدای "محمود درویش" در حال خواندن اشعارش را در بر می گیرد.

 

اثر مشهور هرمان هسه فیلم می شود

"نارسیس و زرین دهان"،‌ اثر مشهور "هرمان هسه"، نویسنده بزرگ و سرشناس آلمانی-سوییسی و برنده جایزه نوبل ادبی 1932، به وسیله یک کارگردان آلمانی در قالب فیلم سینمایی ساخته می‌شود.

خبر ساخت این فیلم را "فلوریان گالنبرگر"، كارگردان آن در همین هفته و در مراسم معرفی آخرین فیلمش با عنوان "جان رابه" اعلام کرد.او گفت، نوشتن فیلمنامه ی اقتباسی از این اثر كه در سال 1930 نوشته شده، هنوز مراحل مقدماتی خود را سپری می‌کند.

"هرمان هسه" از آن دسته از نویسندگان جهان است که آثار ادبی متفاوتی از خود به جای گذاشته ، "گرگ بیابان"، "گرترود، "سیذارتا" و "بازی با تیله‌های شیشه‌ای" از آن جمله‌اند.

با این حال، با "نارسیس و زرین دهان" است كه دوره دیگری از خلاقیت "هسه" آغاز می‌شود. نگرش نویسنده در این مقطع به داده‌های تاریخی معطوف شده و تشابه ملموسی از واقعیتها را به خواننده تلقین می کند.

 

 تقدیرجشنواره سان فرانسیسكو از رابرت ردفورد

پنجاه و دومین دوره جشنواره بین المللی فیلم سان فرانسیسكو ضمن تجلیل از "رابرت ردفورد"، با نمایش فیلم "ماموریت" به كارگردانی "پیتر برات" آغاز به كار می كند.

این رویداد سینمایی از ٢٣ آوریل تا هفت مه (دو هفته اول اردیبهشت) در ایالات متحده، پذیرای آثار منتخب خواهد بود. بنا بر اعلام پایگاه اطلاع رسانی جشنواره فیلم سان فرانسیسكو، "ماموریت" با شرکت بازیگرانی چون "بنجامین برات" و "اریكا آلكساندر"، به زندگی یك خانواده در شهری مكزیكی- آمریكایی می پردازد. "پیتر برات" كه در سال ١٩٩٦ میلادی نیز با نخستین فیلمش "مرا تا خانه دنبال كن" در این جشنواره حضور داشت، تاكنون ساخت ٣ فیلم را در كارنامه هنری خود به ثبت رسانده است.

بزرگداشت "رابرت ردفورد" و حضور "فرانسیس فورد كوپولا" از مهمترین رویدادهای جشنواره فیلم سان فرانسیسكو ٢٠٠٩ است.

 

 

تلویزیون

 

بازداشت مدیر یک تلویزیون خصوصی در کابل به اتهام "توهین به علما"

دادستانی کل افغانستان، "فهیم کوهدامنی"، مدیرمسئول شبکه تلویزیون خصوصی "امروز" را به اتهام پخش "برنامه های ضد اسلامی و فرهنگ افغانی" بازداشت کرده است.

به گفته مقامهای دادستانی کل افغانستان، این بازداشت پس از شکایت کمسیون رسیدگی به تخطی رسانه های وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان و اجرای "تحقیقات لازم" صادر شده است.

دادستانی کل افغانستان می گوید، اتهاماتی که علیه "فهیم کوهدامنی"، مدیر مسئول "تلویزیون امروز" مطرح است، پخش برنامه های ضد اسلامی و ضد فرهنگ افغان است.

"فضل احمد فقیریار"، معاون دادستانی کل افغانستان می گوید در مورد نشر این گونه برنامه ها در گذشته به مسئولان "تلویزیون امروز" هشدار داده شده بود.

کمسیون رسیدگی به تخلف رسانه های افغانستان مدعی است که "تلویزیون امروز" به نشر موسیقی و آهنگهای مخالف فرهنگ افغان می پردازد و در برخی حالات هم به علمای دینی توهین روا داشته که این موارد می تواند نقض قانون رسانه ها به حساب آید.

این تلویزیون همچنین به پخش برنامه های تفریحی و موسیقی شاد در مراسم عاشورا متهم شده است.

 

مخالفت با سانسور زنان موجب بازداشت یک مدیر تلویزیون در افغانستان شد

مدیر یكی از شبكه‌های تلویزیونی افغانستان به دلیل خودداری از حذف صحنه‌ای که در آن یک زن بدون حجاب دیده می شد، دستگیر و بازداشت شد.

دولت افغانستان پیش از این نیز نسبت به پخش برخی از تصاویر از تلویزیون این كشور هشدار داده و برخی از مدیران شبكه‌های افغانی را هم به دادگاه فراخوانده و مورد بازخواست قرار داده بود.

با این حال، این برای نخستین بار است كه فردی به دلیل مخالفت با حذف صحنه‌ای كه یك زن را با حجاب مرسوم افغان نشان نمی‌دهد، بازداشت می‌شود و به زندان می‌افتد.

فرد بازداشت شده كه ریاست شبكه‌ی "امروز تی وی" را عهده‌دار است، "فهیم خودامانی" نام دارد. او به دلیل مخالف با حذف صحنه‌ای كه در آن زنی را با حجاب كامل اسلامی نشان نمی‌داد، هفته‌ی گذشته دستگیر شد.

گفت‌وگو بر سر محتوای برنامه‌های تلویزیونی از سال 2001 و با رفتن طالبان در افغانستان شدت گرفته‌است. طالبان حتی تماشای تلویزیون را در این كشور ممنوع كرده بودند اما با تغییر دولت این كشور، زنان اجازه حضور در برنامه‌های تلویزیونی را یافتند و با لباسهایی كه تمام بدنشان را می‌پوشاند و تنها صورتشان مشخص است، بر صفحه‌ی تلویزیون ظاهر می‌شدند.
در حال حاضر نیز در تلویزیون افغانستان برنامه‌های خارجی كه در آن زنان به طور کامل پوشیده نیستند، سانسور می شوند و مدیران این شبكه‌ها تنها مجاز به پخش برنامه‌هایی هستند كه در آن تنها صورت زنان به نمایش گذاشته شود.


ساخت سریالی با موضوع چریکهای فدایی خلق

یک بازیگر تلویزیونی از تصمیم صدا و سیما در باره ساخت سریالی در مورد سازمان چریکهای فدایی خلق ایران خبر داد.

اشكان خطیبی، هنرپیشه مجموعه "گلهاي گرمسيري"، نام این سریال را "فریدون جیرانی" معرفی کرد و توضیح داد: "این سریال 20 قسمتی با موضوع چریكهای فداییان خلق ساخته می‌شود و حوادث آن در سال 52 می‌گذرد."

جمهوری اسلامی در واکنش به گرایش افزایش یابنده نسل جوان و به ویژه دانشجویان به اندیشه و تاریخچه پیشگامان چپ، به تلاش تبلیغاتی گسترده ای برای ارایه تصویری گمراه کننده از سازمان چریکهای فدایی خلق دست زده است. آخرین بار، وزارت اطلاعات حکومت ایران، اسناد متناقض یا ساختگی را به اسم ساواک (دستگاه امنیتی رژیم شاه) علیه سازمان چریکهای فدایی خلق ایران زیر تیتر "چریکهای فدایی خلق" منتشر ساخت.  

 

 

موسیقی

 

ارکستر "یوتیوب" برای اولین بار اجرا کرد

ارکستر سمفونی سایت اینترنتی "یوتیوب" که اعضای آن حدود یک ماه و نیم پیش معرفی شده بودند، برای نخستین بار در نیویورک کنسرتی را برگزار کردند.

این ارکستر که اعضای آن توسط بازدیدکنندگان این سایت اینترنتی و از طریق یک نظر سنجی برگزیده شده بودند، نخستین کنسرت خود را به رهبری "مایکل تیلسون توماس"، مدیر ارکستر سمفونی سان فرانسیسکو در "کارنگی هال" نیویورک اجرا کرد.

برنامه این کنسرت شامل آثاری از آهنگسازان مختلف از جمله "موتزارت"، "ویلا لوبوس"، "واگنر"، "چایکوفسکی"، "جان کیج" و "تان دان" (برنده اسکار و آهنگساز فیلمهای "ببر خیران" و "اژدهای پنهان") بود.

اثری که از "تان دان"، آهنگساز چینی اجرا شد، یک سمفونی اینترنتی بود که او آن را برای سایت "یوتیوب" تصنیف کرده است.

روند انتخاب اعضای ارکستر "یوتیوب" به این ترتیب بود که بیش از سه هزار نوازنده از 70 کشور مختلف، ویدیویی از خود را برای حضور در این رقابت به "یوتیوب" فرستادند. اعضای چند ارکستر فیلارمونیک معتبر دنیا از جمله لندن، هنگ گنگ، سان فرانسیسکو و نیویورک از این تعداد، 200 ویدیو را انتخاب کردند.

ویدیوهای راه یافتگان به مرحله نهایی روز 14 فوریه بر روی "یوتیوب" منتشر شد و بازدیدکنندگان این وب سایت از میان آنها بیش از 90 نوازنده حرفه ای و آماتور از 30 کشور مختلف را برگزیدند.

این ویدیوها در مجموع 13 میلیون بازدیدکننده داشته است.

 

نخستین اجرای "دانیل بارنبویم" در مصر

"دانیل بارنبویم"، هنرمند برجسته اسراییلی که رهبری ارکستر "غربی‌ شرقی" را بر عهده دارد، برای نخستین بار در قاهره، پایتخت مصر به روی صحنه خواهد رفت. او در این برنامه که در روز پنجشنبه ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین ماه) برگزار می‌شود، ارکستر سمفونی قاهره را رهبری خواهد کرد.

در این اجرا، سمفونی پنجم بتهوون نیز نواخته خواهد شد. به گفته "بارنبویم"، این برنامه که با پشتیبانی اتریش و اسپانیا برگزار می‌شود، تلاشی است در راه برقراری و پیشبرد گفت‌وگو در خاورمیانه.

این هنرمند که در کنار رهبری ارکستر "غربی شرقی"، مدیریت اپرای دولتی برلین را نیز بر عهده دارد، همچنین به جلوگیری مقامهای اسراییلی از برگزاری فستیوال فرهنگی فلسطینیان در اورشلیم اعتراض کرده است. به گفته "بارنبویم"، بازداشت ۲۰ تن از دست‌اندرکاران این فستیوال نشانه‌ی ترسی است که مقامهای اسراییلی از ابراز بیان فرهنگی فلسطینیان دارند.

"بارنبویم" که در آرژانتین به دنیا آمده و در کنار تابعیت اسراییلی، گذرنامه فلسطینی نیز دارد، همچنین معتقد است که دولت اسراییل با این کار نشان داده که "دشمن فرهنگ" است. او تاکید کرد: "گفت‌وگوی فرهنگی همیشه ممکن است؛ ارکستر غربی شرقی که از نوازندگان جوان عرب و اسراییلی تشکیل شده، شاهدی است بر این مدعا."

 

 

طنز

 

اندر وصف سیب زمینیهای انتخاباتی

وبلاگ زری اصفهانی

 

گونی گونی سیب زمینی می رسد

مهرورزی های دینی می رسد


هدیه های رهبر مستضعفین

هم هوایی هم زمینی می رسد


انتخابات است وفصل بخشش است

تحفه های این چنینی می رسد


***
غم نخور گر بازهم زین انتخاب

آنچه کردی پیش بینی می رسد


رای تو از بهر هرکس بود باز

آنکه را خواهی نبینی می رسد


لیک شاید دردل صندوق رای

بوته های سیب زمینی می رسد


***
گونی گونی سیب زمینی می رسد

مهرورزیهای دینی می رسد