رویدادهای هنری ماه

 

لیلا جدیدی

 

سخن روز:

"به من بگو چه کسی از تو تعریف می کند، به تو خواهم گفت اشتباهت کجاست" (ولادیمیر ایلیچ لنین، 1924- 1870)

دشمن خود را حقیر بشمار اما استراتژی جدید بگیر" (مائوتسه دونگ، 1976- 1893، رهبر انقلاب چین)

 

تاتر

 

یازدهمین جشنواره تیاتر و هنرهای نمایشی ایران درتبعید ) گوهر مراد(

یازدهمین جشنواره تیاتر و هنرهای نمایشی ایران درتبعید (گوهر مراد( ازشانزدهم سپتامبر تا سوم اکتبر 2010 برگزار می شود.

این جشنواره که به یاد زنان و مردان آزادیخواه جهان و با هدف معرفی هنرمندان مهاجر یا تبعیدی از ملیتهای مختلف برگزار می شود، در پاریس برگزار می شود. "پروازهای خوش آهنگ" با نوای "ایوان نوایی" و رقص "رکسانا لوبله"، آغازگر جشنواره است که با بازخوانی اشعار، نمایش فیلم و تیاتر و اجرای موسیقی به زبانهای فارسی و فرانسوی ادامه می یابد. همزمان با جشنواره، نمایشگاه گروهی "هشت گوشه زن گونه" از هنرهای تجسمی نقاشی رنگ روغن، مجسمه برنز، طراحی و عکس نیز بر پا می گردد.

 
حمله لباس شخصیها به "اتللو"

به دنبال انتشار گزارشی در خبرنامه حکومتی دانشجویان ایران درباره چگونگی اجرای نمایشی با عنوان "اتللو" درتهران و چاپ تصاویر آن درفضای اینترنتی، عده ای از بسیجیان با تجمع دربرابر وزارت ارشاد و سردادن شعار، خواستار تعطیلی این اجرا شدند. نمایش "اتللو" به کارگردانی عاطفه تهرانی می باشد.

 در گزارش این سایت وابسته به دولت، نگارنده با دقت به همه حرکات بازیگران نمایش چنین می نویسد: "نمایشهای شکسپیر همگی بر مبنای دیالوگهای سنگین و طولانی است و حذف دیالوگ و تاکید خانم تهرانی بر بیان داستان اتللو - تاکیدی که اکثر کارگردانان این‌گونه نمایش از آن امتناع می‌کنند- حرکات فیزیکی خاصی را پدید آورده است كه بی شباهت با رقصهای عاشقانه نیست. این اثر در حالی جایزه بهترین كارگردانی تیاتر را از جشنواره تیاتر فجر دریافت كرده است كه بیشتر به آثار تولیدی پیش از انقلاب شباهت دارد."

 در این گزارش همچنین آمده است: "به نظر می رسد عده ای سعی دارند تا با اجرای این نوع از سبك برای اجرای آثار عاشقانه به صورت بی كلام و تنها بهره گیری از حركات بدن، نوعی ابتذال را در هنر تیاتر ترویج كنند در صورتی كه بن مایه هنر، متعالی و پاك است."

 

موسیقی


 گروه موسیقی پویا در فستیوال جهانی المدینه تونس

همه ساله فستیوال جهانی موسیقی "المدینه"، تونس از 15 اوت تا 7 سپتامبر میزبان صدها هنرمندی است که از سراسر جهان گردهم می آیند تا با هزینه وزارت فرهنگ تونس در پایتخت این کشور یکی از معتبرترین فستیوالهای موسیقی جهان را به نمایش بگذارند.
امسال گروه موسیقی "پویا" متشکل از عباس بختیاری (آواز و دف)، آرش مرادی (تنبور، سه تار، دف)، نوید سعیدی (تار)، سردار محمدجانی (عود، دف) و جاوید یحیی زاده (نی) توانستند در بزرگترین و قدیمی ترین سالن شهر تونس به اجرای بخشی از موسیقی سنتی و عرفانی ایران بپردازند که با موفقیت فراوانی روبرو شد.

شبکه تلویزیونی سراسری تونس هنرمندان گروه پویا را "فرزندان مولانا" نامید و شبکه تلویزیونی "21"، شبکه تلویزیونی "هانی بال" و نیز مطبوعات تونس اجرای گروه پویا را بهترین نمایش موسیقی هفته نخست این فستیوال اعلام کردند.

آوازها و تصنیفهای پرشوری که برای این کنسرت در نظر گرفته شده بود، در دو بخش اصفهان و شور اجرا شد. بخش اعظم اشعار از میان سرودهای "مولانا"برگزیده شده بود.
گروه موسیقی پویا از سال 2005 به همت عباس بختیاری، مدیر "فرهنگسرای پویا" در پاریس تشکیل شده است و تا کنون در بسیاری از فستیوالهای جهانی موسیقی حضور داشته است.


شورای انتخابات هاییتی، وایكلیف جان را رد صلاحیت كرد

 شورای انتخابات هاییتی در حكمی اعلام كرد كه "وایكلیف جان"، خواننده آمریكایی هاییتی الاصل و كاندیدای انتخابات ریاست جمهوری این کشور از شرط پنج سال اقامت متمادی در این كشور برای حضور در انتخابات 28 نوامبر برخوردار نیست. به این ترتیب وایكلیف جان 40 ساله كه یك خواننده برجسته بین المللی و با محبوبیت بالا در كشور فقیر و زلزله زده هاییتی است، از فهرست كاندیداهای مجاز به حضور در انتخابات ریاست جمهوری هاییتی حذف شد.

این خواننده نامی در پاسخ به این تصمیم گفت:" می‌خواهم به تمام هموطنانم اطمینان دهم كه به تلاش برای احیای هاییتی ادامه خواهم داد. اگرچه شورا تصمیم گرفته كه من ساكن هاییتی نبوده‌ام اما خانه جایی است كه قلب انسان در آنجا است و قلب من همیشه در هاییتی بوده و خواهد بود."


دلیل عدم پخش ربنای شجریان از صدا و سیما

پخش نشدن دعای ربنا با صدای محمدرضا شجریان از صدا و سیمای جمهوری اسلامی در لحظات افطار با اعتراضهای مردمی روبرو شده است. نامه های بسیار در این زمینه نوشته شده و رسانه ها تلاش کرده اند علت این امر را مورد بحث قرار دهند.

پیشتر آقای شجریان با پخش صدای خود از صدا و سیمای جمهوری اسلامی مخالفت کرده بود اما خبرگزاری سپاه پاسداران (فارس) علت عدم پخش ربنا با صدای او را بردن "شکوه و شکایت" وی به "دامان بیگانگان" پس از انتخابات 1388 توضیح داد و به مصاحبه های وی در بی‌بی سی فارسی، صدای آمریكا، سی‌ان‌ان، تلویزیون استرالیا و... اشاره کرد.

شجریان در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان، هنر را ابزاری سیاسی علیه حكومتها و به ویژه جمهوری اسلامی می‌داند و می‌گوید: "هنر در ذات خود یك نوع اعتراض است، علیه همین حكومتها. وقتی هنر پا به عرصه تقابل می گذارد، از آن وحشت دارند و می ترسند."

 

افتخاری: به خاطر عواقب دیدار با احمدی‌نژاد، از ایران می‌روم

علیرضا افتخاری، خواننده موسیقی ایرانی از تصمیمش برای رفتن از ایران خبر داد و دلیل آن را فشارهایی دانست که بعد از در آغوش کشیدن محمود احمدی نژاد بر او و خانواده اش وارد شده است.

علیرضا افتخاری گفت: "در پی اتفاقاتی که اخیرا ناخواسته گرفتارش شدم و هجمه های بسیاری که بعد از آن برای خود و خانواده ام پیش آمد، رفتن را به ماندن ترجیح می دهم."

او در گفت قصد اقامت در فرانسه را دارد و تاکید کرد که در نامه گلایه آمیزی که به محمود احمدی نژاد خواهد نوشت، از او خواهد خواست که خودش جوابگوی مردم باشد.

علیرضا افتخاری از عزت الله ضرغامی، رییس سازمان صدا و سیما هم گله کرد. او گفت: "طی سی سال گذشته آثار مرا بدون اجازه ام به قدری پخش کرده اند که بی حساب است."

او گفت: "اگر قصدی جز خدمت به مردم کشورم داشتم، اکنون به خاطر پخش صدها اثرم باید میلیاردها تومان از آن سازمان مطالبه کنم اما نه تنها درخواستی از سازمان صدا و سیما نکردم بلکه، همیشه هم با این عزیزان نهایت همکاری را داشته ام. اما گمان نمی کردم ایشان هم تا این حد بی مهر باشند و دستمزد سال ها همکاری مرا به این نحو و با کم لطفی فراوان بدهند."

آقای افتخاری در پاسخ به این سوال که "اگر فضا مناسب شود و مسوولان نیز در رفتار خود تجدید نظر کنند، آیا قید رفتن به خارج از ایران را می زنید؟" گفت:"بعید می دانم اما باید دید چه پیش می آید."

 

 

ادبیات

 

دو نویسنده ایرانی میهمان فستیوال ادبی هامبورگ

دومین فستیوال بین‌المللی ادبی هامبورگ، روز یازدهم سپتامبر میزبان محمود دولت‌آبادی و محمود فلکی بود. در این فستیوال ده روزه، ۱۱۴ نویسنده از ۲۱ کشور حضور دارند که شماری از آنها از مشهورترین نویسندگان جهان‌اند.

تقریبا همزمان با جشنواره بین‌المللی ادبیات برلین، دومین فستیوال ادبی شهر هامبورگ نیز زیر عنوان "هاربور فرونت" Harbour Front برگزار می‌شود. برگزارکنندگان این فستیوال کوشیده‌اند مانند سال پیش با دعوت از نویسندگان سرشناس جهان این برنامه را به سطح مهم‌ترین رویدادهای ادبی جهان ارتقا دهند. "جان ایروینگ"، "جان گریشام"، "ولادیمیر سوروکین"، "یان مارتل" و "گونترگراس" در این جشنواره شرکت دارند.

گرچه محور و تمرکز این جشنواره بر آثار ادبی است، بحث در مورد مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز در بسیاری از نشستهای آن گنجانده شده است.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  محمود دولت آبادی در فستیوال ادبی هامبورگ داستان‌خوانی خواهد کرد

 

هنر برای سازگاری اجتماعی مسلمانان

"موزه‌ی هنر اسلامی" در برلین سازماندهی دوباره‌ ای را آغاز کرده است. این موزه برای سازگاری مسلمانان با جامعه‌ی آلمان و احساس ارزش آنها، برنامه‌هایی برای آشنایی با فرهنگ اسلامی دارد.

موزه‌ی هنر اسلامی در چارچوب انتقال آن به بخش شمالی موزه‌ی "پرگامون" شهر برلین، در سال ۲۰۱۰ بخشی از گستره‌ی خود را افزایش خواهد داد. تا سال ۲۰۱۹ قرار است در این مکان مجموعه‌ای از آثار هنر اسلامی ارایه شود که بیشتر فاصله‌ی قرن هشت تا نوزده میلادی را در برمی‌گیرد.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  توضیح اسلام برای علاقه‌منداهدف اصلی این اقدام، رسیدن به فهم مخاطبان از تاریخ و فرهنگ اسلام و همزمان نشان دادن پیچیدگیهای تاریخ فرهنگ آن است.



 

سینما


اینترنت، گریزگاه مستندسازان ایرانی

مستندساز ایرانی، بهمن کیارستمی، در مصاحبه‌‌ای با روزنامه‌ی "زوددویچه‌تسایتونگ" به دشواری ثبت واقعیت در ایران و وضعیت مبهم مستندسازان اشاره کرده است. تحریم جشنواره‌ی فیلمهای مستند در ایران واکنش او به سانسور حکومت است.

بهمن کیارستمی که با کار برش فیلمهای پدرش، عباس کیارستمی به عرصه‌ی سینما پا گذاشت، اکنون به یکی از مستندسازان مطرح ایران تبدیل شده است.

سازنده‌ی فیلمهایی چون "نور"، و "دو کمانچه" با وجود دشواریهای عرصه‌ی سینما در ایران، در بسیاری از جشنواره‌های بین‌‌المللی حضور می‌یابد.

"زود دویچه‌تسایتونگ"، روزنامه‌ی پرتیراژ آلمانی مصاحبه‌ای را با بهمن کیارستمی، سازنده‌ی فیلم "موزه‌ی هنرهای معاصر" انجام داده است. کیارستمی در این فیلم به بزرگ‌ترین گنجینه‌ی هنری آثار غربی بیرون از اروپا و آمریکا در موزه‌ی هنرهای معاصر پرداخته است.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  صحنه‌ای از فیلم "خانه سیاه است" ساخته‌ی فروغ فرخزادوی در این مصاحبه ضمن اشاره به "مجسمه‌های تهران"، پروژه‌ی مستند خود در سالهای گذشته، از بی‌توجهی مقامهای رسمی‌ای چون محمدباقر قالیباف، شهردار تهران به مستند خود و نیز از اهمیت مجسمه‌ها برای فهم تاریخ شهر تهران سخن گفت.

سازنده‌ی مستند "کفار"، مستندسازانی چون فرخ غفاری، کامران شیردل و ابراهیم گلستان را آغازگر مسیری تازه در این صنعت می‌داند.

 

رقابت سینمای ایتالیا و آمریکا برای شکار شیر طلایی ونیز

 شصت و هفتمین دوره از جشنواره‌ی فیلم ونیز در ماه سپتامبر سال جاری کار خود را آغاز کرد. در بخش مسابقه‌ای این جشنواره، رقابت سینمای آمریکا و ایتالیا بیش از همه چشمگیر است که به ترتیب با ۶ و ۴ فیلم در این بخش حضور دارند.

به گفته‌ی "مارکو مولر"، مدیر این فستیوال، دوره‌ی امسال قدیمی‌ترین جشنواره‌ی فیلم جهان قرار است بیش از همه به آن دسته از فیلمسازان و کارگردانانی فرصت عرض اندام دهد که با هر آنچه که هنر تصویری معاصر قادر به بیان آن است، دست به آزمایش می‌زنند.

در قسمت مسابقه‌ای این جشنواره، بیش از همه محصولات سینمایی آمریکا و ایتالیا بر سر "شیر طلایی" با یکدیگر رقابت دارند. در بخش غیر رقابتی مسابقه، ۲۷ فیلم به نمایش درمی‌آیند که ۲۳ فیلم از این شمار برای نخستین بار در جهان اکران می‌شوند.

 

نگاهی فمینیستی به بهشت، به عنوان مانعی بر سر راه عشق

"یاسمیلا ژبانیچ" (Jasmila Zbanic)، کارگردان موفق اهل سارایوو در دومین فیلم جنجالبرانگیز خود به نام "بهشت، سدی بین ما"، عشق را با محک تازهای میسنجد: باور و اعتقاد مذهبی. نخستین فیلم این کارگردان جوان برنده "خرس طلایی" سال ۲۰۰۶ "برلیناله" شد.

سینما، داستانهای عشقی بسیاری را تصویر کرده است اما عشق بین لونا و آمر که کارگردان موفق سارایویی، یاسمیلا ژبانیچ آن را در فیلم "بهشت، سدی بین ما" بازگو میکند، از نوعی دیگر است. این عشق که در دنیایی پرهیاهو، بیرحم و جنگزدهپا گرفته، در سودای دستیابی به خوشبختیای کوچک و فردی به خاطر اعتقادات مذهبی به عذابی دردناک بدل میشود.

 

 

شعر

 

چهارمین مجموعه شعر جلال سرفراز در بازار کتاب

"از ریل روبرو" عنوان تازه‌ترین مجموعه شعر جلال سرفراز است. این مجموعه، به تازگی از سوی نشر "آهنگ دیگر" در ایران منتشر شده و ۵۶ سروده اغلب کوتاه شاعر را در بر می‌گیرد. از سرفراز پیشتر سه دفتر شعر منتشر شده است. بخش عمده سروده‌هایش دارای بار سیاسی بودند. وی که مدتی در برلین غربی زندگی می کرد، مجموعه ای از شعرهای بیشتر سیاسی خود را با عنوان "باران و شیروانی" آماده چاپ کرد. در سال ۱۹۹۱ میلادی، ناشری در ایران این مجموعه را آماده پخش کرد اما همه کتابها به دستور دولت خمیر شدند. مجموعه "باران و شیروانی" اکنون با تغییراتی در آن به چاپ رسیده است.

Bildunterschrift: Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift:  جلال سرفراز 

باد آمد و آفتاب را برد

از چشم پرنده خواب را برد

 

پر زد دو سه آسمان فراتر

باد آمد، دست سرد‌ برکرد

آن آبی شوخ ناب را برد

 

دیوان که گشود پیر پارین

تا نامه کند به آن نگارین

آمد باد و کتاب را برد

 

گفتم دو سه جرعه‌ای! درآمد

لب تر نشده، شراب را برد

 

باد آمد و تشنه در نوشتم

هم آب، و هم سراب را برد

 

خشکم زده بود، باد آمد

تندیس من خراب را برد

 

تقریبا همه شعرهای مجموعه "از ریل روبرو" حکایت‌گر سرگشتگی و بهت سنگین انسانی است که در کوچه و خیابان و در خلوت و حضور به دنبال چیزی گم شده می‌گردد. پیوندهایی گسسته، آرزوهایی برباد رفته، شورنجهایی مکرر.