معلمان در آغاز سال
تحصیلی
فرنگیس بایقره
معلمان زندانی
3 معلم اسیر در بند 350 زندان اوین، عبدالله مومنی، محمد داوری و علی
پورسلیمان در روز اول ماه مهر به مناسبت آغاز سال تحصیلی بیانیهای منتشر کردند. در
این بیانیه آمده است:«چه باک که اکنون برای سومین سال پیاپی، زنگ آغاز مهرماه را از
پشت دیوارهای بلند زندان اوین می شنویم که ما شیفتگان آموزگاریمان هستیم. چه کنیم
که امیدمان در ساختن ایرانی آزاد و آباد بر بنیان معرفت و آگاهی کم رمق شده است که
ما سنت آموختن را هنوز در خاطر داریم؛ گام نهادن به مسیر آموزش برای رهروان و
راهبرانش ضرورتی است و مداومت در آن موهبتی است که به دست نمیآید جز آن که عاشق
باشی. اگر این گونه باشی میتوانی عمری شاگردی کنی بی آن که در مدرسه باشی و معلمی
کنی اگر به جبر حکم حاکم از مدرسه رانده شوی و ما این گونهایم».( سایت سحامنیوز)
هم اکنون رسول بداقی، نبی الله باستان فارسانی و عبدالرضا قنبری نیز در زندان بسرمی
برند.
رسول بداقی عضو هیات مدیرهی کانون صنفی معلمان در 10 شهریور 1388 بازداشت و به 6
سال حبس تعزیری و 5 سال محرومیت از فعالیتهای اجتماعی محکوم شده است. او که درحال
گذراندن محکومیتش است، در مرداد امسال به علت غیبت طولانی و غیر موجه از کار اخراج
گردیده است.
نبی الله باستان فارسانی فعال کانون صنفی معلمان شهرکرد در راه مدرسه یعنی محل کارش
بازداشت شد. وی فروردین 1387 در دادگاه به یک سال حبس تعزیری محکوم شده بود. این
حکم در دادگاه تجدید نظر و دیوانعالی کشور نیز تایید شد.
عبدالرضا قنبری در روز عاشورای سال 1388 دستگیر و با اتهام ارتباط با یک حزب مخالف
جمهوری اسلامی به اعدام محکوم شده است.
روز جهانی معلم
روز 5 اکتبر برابر سیزدهم مهر روز حهانی معلم است و در سایتهای مختلف
معلمان به این مناسبت مطالب و شادباشهای گوناگون درج شده است.
اما با این اوضاع نا بسامان اقتصادی و پایمال شدن حقوق بر حق معلمان و بی توجهی به
خواسته های صنفی آنان، معلمان ایران می توانند چنین روزی را با شادی برگزار کنند؟
کانون صنفی معلمان ایران به مناسبت روز جهانی معلم بیانیه ای را منتشر کرده است.
در بخشی از این بیانیه آمده است:«شعار امسال این روز نیز "آموزگاران برای برابری
جنسیتی" است، که نشانه ای است از مسئولیت معلمان برای مبارزه با هر گونه تبعیض.
همان موضوعی که در ایران نیز، همواره چالش آفرین بوده است و متآسفانه گاهی آن چنان
سطحی و شعاری با آن برخورد می شود که مایه ی شگفتی و درد می گردد. برای نمونه،تفکیک
جنسیتی خردسالان پیش دبستانی، که به جرآت می توان آن را یکی از باورهای سست و بی
پایه ی کارگزاران آموزشی کنونی به شمار آورد؛ که این چنین کوته می اندیشند».
در یحشی دیگر از این بیانیه آمده است:«نخستین مسآله ای که باید به آن پرداخت وضعیت
نامناسب اقتصادی و معیشتی فرهنگیان است. هرچند که این، نکته ی ناگفته و ناشنیده ای
نیست و بسیاری از کارگزاران حکومتی نیز، از گذشته تاکنون، این واقعیت را پذیرفته
اند، اما با تاسف، گویا کسی در اندیشه ی درمان درست این درد کهنه ی آموزش و پرورش
نیست. اکنون چندین سال است که در افزایش حقوق سالانه، آشکارا قانون مدیریت خدمات
کشوری به زیرپا گذاشته می شود. در بند 125 این قانون می خوانیم که افزایش حقوق هر
سال، دست کم باید برابر نرخ تورم سالانه ای باشد که از سوی بانک مرکزی اعلام می
گردد. اگر از اختلاف میان نرخ تورم رسمی و نرخ تورم واقعی بگذریم، باید پذیرفت که
حقوق فرهنگیان در چند سال گذشته، چیزی نزدیک به نصف نرخ تورم رسمی، افزایش یافته
است. و کیست که در ایران کنونی زندگی کند و اختلاف بسیاری از آمارهای رسمی اعلام
شده را با واقعیت، و حتی اختلاف آماری مراکز گوناگون رسمی با یکدیگر را،نبیند و
نداند.... چندی پیش، برخی تارنماهای خبری اعلام کردند که شمار افراد بین 7 تا 19
سال، بیش از 19 میلیون، و تعداد دانش آموزان امسال کشور حدود 12 میلیون نفر می باشد.
بر پایه ی این آمار، هم اکنون چیزی حدود 7 میلیون کودک ایرانی، یا به کلی از مدرسه
بازمانده و بی سوادند و یا چند کلاسی درس خوانده و سپس ترک تحصیل کرده اند؛ که
البته با دیدن این همه کودک کار و خیابان، چندان هم دور از ذهن و شگفتی آور نیست».
در پایان کانون صنفی معلمان ایران خواستار آزادی معلمان زندانی، رسول بداقی، محمد
داوری، عبداله مومنی، علی پورسلیمان و... شده است.
تعطیلی روز پنجشنبه
سایت فردا نیوز در 3 مهر امسال درمورد طرح تعطیلی مدارس در روز پنجشنبه
نوشته است:«اختلاف نظرهای مجلس و دولت دیگر از حد گذشته است، هر بار که مجلس طرحی
را تصویب میکند دولت با آن مخالفت میکند و هر بار که دولت تصمیمی میگیرد، مجلس
عکس العملی نشان میدهد». بر اساس گزارش خبرنگار این سایت، اختلاف دیدگاه کمیسیون
آموزش و تحقیقات مجلس و آموزش و پرورش بر سر اجرای طرحها و برنامههای مختلف، هم از
این موارد است. «تصمیم گیریهای آموزش و پرورش بدون هماهنگی با کمیسیون آموزش مجلس،
همچنان ادامه دارد. سندی ملی تدوین میشود، آزمون استخدام معلم برگزار میشود،
کتابهای درسی تغییر می کند و سیستم نظام آموزشی تغییر میکند، و این همه بدون شور
و مشورت با اعضای کمیسیون آموزش مجلس انجام می گیرد.»
کمیسیونی که در راس آن علی عباسپور قرار دارد، دیگر زیر بار تصمیمات به گفته خود، «عجولانه
آموزش و پرورش» نمیروند. موضوع تعطیلی روزهای پنجشنبه مدرسههای ابتدایی است که با
وجود مخالفت مجلس، حاجی بابایی، وزیر آموزش و پرورش، بر اجرای آن اصرار دارد.
طرح تعطیلی روزهای پنجشنبه مدارس برای اولین بار در دوره علی احمدی، وزیر سابق،
عنوان شد اما نتیجهای نداشت تا این که در سال گذشته حاجی بابایی دوباره آن را مطرح
کرد. از همان ابتدا این طرح مخالفان فراوانی داشت. انتقاد اعضای کمیسیون آموزش
مجلس، بیشتر پیرامون کارشناسی نبودن این طرح بود.
در نهایت شورای عالی آموزش و پرورش دهم اسفند ماه سال گذشته، تعطیلی روزهای
پنجشنبه مدارس را تصویب کرد و در همان چند ماه مانده به پایان سال تحصیلی نیز
برخی از مدارس مجاز شدند تا این طرح را به صورت اختیاری اجرا کنند.
در ابتدا عنوان شده بود که تعطیلی روزهای پنجشنبه تنها محدود به مدرسههای ابتدایی
است، اما با سخنرانی محمود احمدینژاد در اجلاس روسای آموزش و پرورش و تاکید او بر
تعطیلی روزهای پنجشنبه و نامگذاری آن به «روز خانواده»، حاجی بابایی تلاش خود را
برای تعمیم این طرح به سایر مقطعهای تحصیلی انجام داد و به طور ناگهانی عنوان کرد
که مقاطع راهنمایی و متوسطه نیز مختار به اجرای این طرح هستند.
این تصمیم گیری وزیر آموزش و پرورش در شرایطی بود که او به دلیل اجرای طرح برای
همان دوره ابتدایی، نیز بارها از سوی اعضای کمیسیون آموزش مجلس فراخوانده شده بود
تا ابهاماتی که پیرامون آن وجود دارد، برطرف شود.
این بار اما رییس کمیسیون آموزش مجلس اقدامات وزیر را نگران کننده دید و خواستار
تشکیل کمیتهای برای بررسی طرح شد چرا که تعطیلی پنجشنبهها برای اعضای کمیسیون
قانع کننده نبود. بیشترین نگرانی نمایندگان از نبود برنامه برای روز تعطیل و اضافه
شدن یک ساعت به ساعت آموزشی دانش آموزان در طول ۵ روز بود.
سیزدهم شهریور ماه، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش، در پاسخ به منتقدانی
که خواستار ارا ئه برنامه برای روزهای پنجشنبه دانش آموزان بودند، گفته بود:«تنها
آموزش و پرورش نباید برای اوقات فراغت دانشآموزان برنامه داشته باشد و ما نیز اصلاً
به دنبال این نیستیم که در این یک روز برنامهها به گونهای تنظیم شود که دانشآموز
ابتدایی مجدداً به محیط آموزشی اعم از مدرسه یا جای دیگر منتقل شود و این مساله را
در دوره ابتدایی اصلاً سفارش نمیکنیم».
فاطمه قربان با تاکید بر ایجاد رویکرد «پژوهش محوری و ترویج تفکر فلسفی» معتقد بود
که تعطیلی پنجشنبهها فرصتی است تا دانشآموزان بر اساس علاقمندی خود نسبت به
مسایل پژوهشی اقدام کنند تا بعدها در زمان انتخاب رشته در مقطع متوسطه و نیز در
دانشگاه، هوشمندانه عمل کنند.
اظهارات این مسئول در آموزش و پرورش در شرایطی است که واقعیت تربیت و آموزش در
خانوادههای ایرانی کمتر به سمت پژوهش محوری و تفکر فلسفی در خانه میرود. اگر
خانواده دو روز آخر هفته را به مسافرت نرود، به طور یقین کودک در خانه مادر بزرگ و
خاله و همسایه مانده و منتظر بازگشت والدینش از محل کار خواهد بود.
علی عباسپور، رییس کمیسیون آموزش مجلس اظهارات مسئولان آموزش و پرورش را نمیپذیرد.
او به عنوان یکی از اصلی ترین منتقدان اجرای این طرح، به «فردا» میگوید:«وزیر
آموزش و پرورش روز یکشنبه به کمیسیون آموزش آمد تا در آخرین جلسه پیش از آغاز سال
تحصیلی جدید، توضحاتی نسبت به اجرای طرح ارایه دهد».
این اقدام وزیر در پی درخواستهای متوالی اعضای کمیسیون برای بررسی چگونگی و دلایل
تعطیلی روزهای پنجشنبه صورت گرفت.
رییس کمیسیون آموزش مجلس به مخالفت اعضای کمیسیون به این طرح اشاره میکند:«ما
دلایل مخالفت خود با اجرای طرح تعطیلی مدارس ابتدایی در روزهای پنجشنبه را اعلام
کردیم، اما متاسفانه در مقابل تنها دلیلی که آموزش و پرورش برای اجرای این طرح به
آن استناد کرده است، رضایت معلمان و خانواده هاست، این در شرایطی است که رضایت
معلمان را میتوان از طریق پاداش و اضافه حقوق جبران کرد نه تعطیلی مدارس».
16 اردیبهشت ماه امسال، وزیر آموزش و پرورش در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرده که،
بر اساس نظرسنجی صورت گرفته 80 درصد و بر اساس کار مطالعاتی که یک استاد دانشگاه
انجام داده است، 78 درصد مردم و معلمان موافق طرح تعطیلی روز پنجشنبههای مدارس
ابتدایی هستند.
نظر عباسپور این است که در بسیاری از خانوادهها، پدر و مادر با هم، فعالیت خارج از
منزل دارند، بنابراین فرصتی برای آموزش دانش آموز و استعداد یابی و... نمیماند. به
گفته او:«با اضافه شدن مقطعهای راهنمایی و متوسطه در این طرح، مشکل حادتر شد، با
این که عنوان میشود این موضوع برای مقاطع دیگر غیر از ابتدایی، اختیاری است اما به
هر حال نمیشود که در منطقهای 3 مدرسه روز پنجشنبه تعطیل باشند و 4 مدرسه دیگر باز
باشد».
مهمترین اعتراض اعضای کمیسیون، این است که آموزش وپرورش برای روز تعطیل دانش
آموزان برنامهای ندارد. حاجی بابایی عنوان میکند که:«ما در روزهای پنجشنبه مدارس
را باز نگه میداریم تا اولیاء دانش آموزان به مدرسه بیایند و با مشکلات فرزندانشان
آشنا شوند، اما این نمیتواند برنامهای برای پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان
باشد».
عباسپور از حاجی بابایی خواسته است تا پیش از باز شدن مدرسهها، برنامه آموزش و
پرورش برای روز تعطیل دانش آموزان را به کمیسیون ارائه دهد. مسئولان این وزارتخانه
عنوان میکنند که:«این روز تعطیل برای استعداد پروری، پرورش خلاقیت، آموزش و مشاوره
با اولیاء و... است، بنابراین باید این برنامه ارایه و بررسی شود.
رییس کمیسیون آموزش مجلس ، نداشتن برنامه برای روز تعطیل دانش آموزان را خطرناک
میداند و میگوید:«با اضافه شدن یک ساعت به ساعت درسی دانش آموزان، مشکلاتی برای
نوبت دوم مدارس ایجاد میشود. اما حاجی بابایی میگوید که بیشتر دانش آموزان در
نوبت صبح هستند. با این حال نیز برای این دانش آموزان سخت است که 5 روز در هفته را
تا ساعت 14 در مدرسه باشند».
عباسپور می گوید:«انتقال دانش آموزان به شیفت صبح برای جبران مشکل اضافه ساعت نوبت
بعد از ظهر، منجر به تراکم دانش آموزان در کلاسهای درس میشود. در دوره وزارت علی
احمدی، کلاسهای درس 40 نفره بود، اکنون تراکم دانش آموزان در کلاسها، یک به 35
است، این در حالیست که ما به سمت کلاسهای زیر 30 نفر حرکت کرده بودیم، انتقال تمام
دانش آموزان به شیفت صبح، جمعیت کلاسهای درس را افزایش میدهد». به گفته او، تعداد
دانش آموزان از 18 میلیون نفر به12 میلیون نفر رسیده است، یک میلیون دانش آموز نیز
در مدارس غیرانتفاعی تحصیل میکنند، بنابراین 11 میلیون نفر میمانند که آموزش و
پرورش باید فضای آموزشی مناسبی برای آنها ایجاد کند.
رییس کمیسیون آموزش مجلس، توضیحات حاجی بابایی برای اجرای این طرح در سال تحصیلی
جدید را نمیپذیرد. او می گوید:«بازگشت حرکتهایی که در آموزش و پرورش صورت میگیرد
مشکل است، این که این وزارتخانه، کشور را در مقابل کار انجام شده قرار دهد، اقدام
نادرستی است چرا که این گونه طرحها نیاز به بررسیهای بیشتری دارد...در صورت قانع
نشدن اعضای کمیسیون، مجلس تمام مکانیزمهای خود برای جلوگیری از اجرای طرح را بکار
میگیرد.
تنها چند روز به بازگشایی مدارس مانده با این که طرح در آموزش و پرورش تصویب شده
اما هنوز ابهامات فراوانی وجود داشت که نه تنها برای اعضای کمیسیون آموزش مجلس قانع
کننده نیست بلکه بسیاری از معلمان نیز آن را قابل قبول نمیدانند.
سال تحصیلی جدید دغدغه دیگری برای مادران شاغل ایجاد کرده است. مشخص نیست آموزش و
پرورش با چه هدف و دیدگاهی برای اجرای طرحی که اما و اگرهای فراوانی پیرامون آن
وجود دارد و معایبش بیش از محاسنش است، اصرار دارد. در این میان شاید دانش آموزان
تنها گروهی باشند که از این تعطیلات ناگهانی لذت ببرند.
مجید قدمی رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در 17 مهر ماه در گفت و گو با
خبرنگار آموزش و پرورش پانا، خبرگزاری کانون دانش آموزی با بیان این که طرحی جدید
در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برای تعطیلی پنجشنبه های مدارس در دست اجرا است،
اظهار داشت:«در این بخش کار کارشناسی قبلاً انجام گرفته است و 78 درصد از والدین،
دانش آموزان و مدیران موافق تعطیلی پنجشنبه مدارس بوده اند.
وی اضافه کرده است:«یک تحقیق کشوری و کاملا میدانی در این باره صورت گرفته است و
نتایج آن کاملاً قابل اتکا و تعمیم به جامعه است....پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش
در نظر دارد تا در اواخر مهرماه نیز برای نگرش سنجی و نظر سنجی یک تحقیق کامل تر
انجام گیرد تا نتایج اجرای این طرح مشخص شو».
وی با اشاره به این که یک تیم نظارت برای تحقیق ویژه و پژوهش درباره مطالعه طرح
تعطیلی پنجشنبه مدارس در سراسر کشور تمام مسائل مربوط به این طرح را دنبال خواهد
کرد، خاطرنشان کرد:«پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش برنامه جامع و کاملی برای
تعطیلی پنجشنبه مدارس دارد که این یکی از طرحهای بزرگی است که پژوهشگاه بر روی آن
مطالعاتی انجام می دهد».
رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت:«از دیگر فعالیتها و طرحهایی که در
پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش انجام می شود، فعالیتهای پژوهشی دریافتی از سوی
معاونتهای مختلف وزارت آموزش و پرورش است.
روحانیان در مدارس
در سایت اینساید آف ایران در 8 مهر ماه آمده است؛ نقش روحانيان در مدارس
ايران افزايش می یابد طبق خبر مزبور؛ محمدبنيادی، مشاور وزير آموزش و پرورش گفته
است که:«آموزش ضمن خدمت فرهنگيان سراسر كشور از سوي روحانيون در دستور كار قرار
گرفته است».
محمدبنيادی با بيان اين كه بهرهگيري از روحانيون در آموزش و پرورش در حال افزايش
است، گفت:«براساس تفاهم نامه اي كه بين وزارت آموزش و پرورش و حوزه علميه منعقد
شد روحانيون در آموزش فرهنگيان، دانش آموزان و والدين آنها مشاركت حداكثري
خواهندداشت».
وي از برگزاري 6 جلسه ماهانه از سوي كميته همكاري حوزه علميه و آموزش و پرورش
خبرداد و افزود:«شيوه نامه جامع ولايي كه به منظور برگزاري مراسم ملي و مذهبي همچون
ولادت و شهادت ائمه، دهه فجر، دهه كرامت و... تهيه شده است از بروندادهاي اين
جلسات است».
مدارس را به کدام سو می برند
با شرایط بحرانی و اوضاع آشفته این اقدامات در آموزش و پرورش با چه
اهدافی انجام می گیرد؟ برنامه مذهبی شدن بیش از پیش آموزشی به جز دل سرد کردن دانش
آموزان از ادامه تحصیل، راه را برای توسعه علمی آموزش و پرورش مسدود می کند و در
این آشفته بازار اجرای طرحهای من درآوردی آخوندها نسل آینده در اثر آموخته های خود
از این برنامه های ارتجاعی با ناهنجاریهای بیشماری رو به رو خواهند شد که قادر به
برون رفت از آن نخواهند بود.
زمانی که درصد بالائی از فرزندان میهنمان از رفتن به مدارس محروم هستند؛ در حالی که
بسیاری از کودکان بی گناه قشر جدیدی از کودکان کار را تشکیل داده و بر اثر فقر و
بیکاری ونیز اعتیاد والدین خود به جای رفتن به مدارس به کارهای رنج آور برای امرار
معاش مشغول هستند و در کوچه ها و خیابانها رها شده اند؛ آیا تعطیلی مدارس در دو روز
هفته راهگشای آینده این فرزندان بی سرانجام خواهد بود؟ چه کسی به پیشگیری افزایش
کودکان کار در دو روز تعطیلی در هفته مدارس خواهد پرداخت؟ آیا دروس مذهبی بازدارنده
گرایش اکثر کودکان به اعتیاد که در خانواده هایشان در جریان است خواهد بود؟ در مورد
بهره گیری از روحانیان در آموزش و پرورش آنچه اینها در پی اجرای آن هستند چیزی نیست
جز این که آخوندهای بی سواد راهی مدارس شده و بیکاری این قشر کاهش یابد و در نتیجه
عمامه داران بی سر و پا از این آب گل آلود به نان و نوایی برسند.